ΣΤΗΝ ΙΘΑΚΗ ΜΕ ΤΟ ΠΑΡΑΓΑΔΙ

Εκτός από το ψαροτούφεκο και τον κιούρτο, το παραγάδι ήταν το έτερο σύνεργο της ψαρικής που μου έδωσε πολλές φορές το μεροκάματο. Το χρησιμοποιούσα κυρίως τους χειμερινούς μήνες. Tότε που η έλλειψη των ψαριών από την ακτογραμμή, σε συνδυασμό με την από μέρους μου άγνοια των τεχνικών της ρηχής ενέδρας, αλλά και η ανεπάρκεια των στολών κατάδυσης της δεκαετίας του ’80, με απέτρεπαν από τις πολύωρες εξορμήσεις με το ψαροτούφεκο. Το παραγάδι που κυρίως χρησιμοποίησα ήταν το λεγόμενο «σκαθαρωτό» με 80άρα μάνα, 60άρι παράμαλλο και αγκίστρι Νο11. Κατά καιρούς έριχνα και πιο χοντρά, με 9άρι αγκίστρι, αφού εκτός από τα σκαθάρια οι συναγρίδες, οι στήρες και καμιά φορά οι ροφοί αποτελούσαν στόχους. Εριχνα επίσης και ψιλά παραγάδια, με 14άρι ή και 15άρι αγκίστρι, την εποχή που γιάλωναν οι σαργοί.

Οι ψαριές του παραγαδιού υπήρξαν εξαιρετικές, μέτριες, έως και απογοητευτικές μερικές φορές. Η κούραση ήταν πάντα δεδομένη και πολλαπλασιαζόταν στις περιπτώσεις που επέστρεφα χωρίς καθόλου ψάρια, ήταν όμως πάντα θέμα καιρού η αποδοτικότητα του εργαλείου και δεν είχε να κάνει με τις δικές μου επιδόσεις. Δεδομένο ήταν και το ξενύχτι, που πολλαπλασίαζε την κούραση, όπως και τα συχνά σκαλώματα που υποχρέωναν σε ασταμάτητη χρήση της «κουλούρας», ένα εργαλείο βαρύ και δύσχρηστο που καταπονεί τόσο τη μέση όσο και τα χέρια εκείνου που το χρησιμοποιεί. Ενιωσα συχνά το ηθικό μου να πέφτει κατακόρυφα στις αποτυχίες, αλλά και να ανεβαίνει στα ύψη στις απρόσμενες μεγάλες επιτυχίες. Είναι ένα ψάρεμα που μπορεί συχνά να δώσει ανέλπιστα αποτελέσματα, αλλά χρειάστηκε να περάσει καιρός έως ότου μάθω να αντιμετωπίζω τις αποτυχίες και τις αποτυχίες ουδέτερα, χωρίς να ενθουσιάζομαι ούτε να απογοητεύομαι υπέρμετρα. Συνειδητοποίησα κάποια στιγμή πως μια καλή ψαριά δεν μπορεί να αλλάξει τη ζωή μου προς το καλύτερο ούτε μια κακή προς το χειρότερο. Ούτως ή άλλως, δεν είχα πρόβλημα με τη ζωή μου, την είχα επιλέξει ελεύθερα και θα τη ζούσα είτε με λιγότερα είτε με περισσότερα. Το θέμα ήταν να ήμουν προσεκτικός και συγκεντρωμένος, να απέφευγα τραυματισμούς, ζημιές, ναυάγια. Δόξα τω Θεώ, μέχρι σήμερα δεν έζησα τέτοιες καταστάσεις.

Αρχικά δεν ήμουν προληπτικός στο ψάρεμα, κάποια στιγμή όμως παρατήρησα πως μερικοί άνθρωποι μου έφερναν καλή τύχη αν τύχαινε να τους συναντούσα φεύγοντας. Ο πιο γουρλής από όλους ήταν η φίλη μου η Βάσω, μια καλή νεράιδα θετικής ενέργειας! Αρκούσε να με πάρει τηλέφωνο μερικές φορές και να με έβρισκε στη βάρκα, και στα επόμενα λεπτά, ή συναγρίδα ή ροφός θα ανέβαινε στην κουβέρτα του τρεχαντηριού! Πόσω μάλλον δε όταν την έπαιρνα μαζί μου στο ψάρεμα! Ποτέ δεν γύρισα με τη Βάσω χωρίς μια αξιόλογη ψαριά. Η πιο χαρακτηριστική περίπτωση συνέβη το χειμώνα του 1986. Ηταν μια νύχτα με πανσέληνο, και με τη θάλασσα λάδι. Ξεκινήσαμε για την Ατοκο, πιο πολύ για βόλτα, να χαρούμε την ωραία βραδιά και να ψαρεύαμε καλαμάρια. Μαζί μας ήταν κι ένα ζευγάρι φίλων, ο Παναής και η Αννα, αμφότεροι δάσκαλοι. Προτού απομακρυνθούμε από την ακτή της Ιθάκης σκέφτηκα να έριχνα το αθερινόδιχτο, να βγάλω λίγο δόλο. Πιάστηκαν μερικές αθερίνες, τις έκοψα στη μέση και δόλωσα ένα σκαθαρωτό, 150 αγκίστρια. Φτάνοντας στην Ατοκο σουρούπωνε, ήταν εξαιρετική η ώρα και έριξα το παραγάδι, παράλληλα με δυο κάβους. Τραβήξαμε τις καλαμαριέρες αλλά δεν τσιμπούσε καθόλου, μάλλον έφταιγε το φεγγάρι. Καμιά ώρα αργότερα πιάσαμε να σηκώνουμε το παραγάδι, για να φεύγαμε. Από τα πρώτα κιόλας αγκίστρια, τα σκαθάρια έρχονταν το ένα πίσω από το άλλο. Πιάστηκαν τελικά περίπου 15 κιλά, που είναι πραγματικά μια εξαιρετική ποσότητα για μόλις ένα παραγάδι, αλλά και αρκετά λυθρίνια. Εκείνη τη βραδιά, το ζευγάρι των δασκάλων αποφάσισαν να αγοράσουν βάρκα! Ο φιλομαθής Παναής γρήγορα έμαθε να δένει παραγάδια, να τα ρίχνει και να τα σηκώνει, αλλά και να κυβερνάει, να συντηρεί και να επισκευάζει την ψαρόβαρκα που μαζί βρήκαμε και αγόρασε, σε βαθμό που είχα να το λέω: ο Παναής ο δάσκαλος υπήρξε ο καλύτερος μαθητής μου!

Υπήρξαν μέρες άγονες χωρίς καθόλου ψάρια, με την όστρια να δέρνει τους κάβους και τα παραγάδια να έρχονται άδεια. Υπήρξε και μέρα που δεν κατάφερα να σηκώσω ούτε αγκίστρι, ο καιρός δεν με είχε αφήσει να δουλέψω την κουλούρα και τα παραγάδια έμειναν σκαλωμένα στον βυθό. Ηταν στιγμές απόγνωσης, όταν έπαιρνα το δρόμο του γυρισμού βρεμένος ως το κόκαλο και με τον κόπο 12 ωρών χωρίς κανένα αντίκρισμα. Ομως, έτσι είναι το ψάρεμα, κι από τη στιγμή που μπόρεσα να το αποδεχτώ αυτό, θαρρώ πως βελτιώθηκα. Κανείς δε μας χρωστάει τίποτα, δε μένει χώρος για παράπονο όταν το έχεις καταλάβει αυτό βαθιά μέσα στην ψυχή σου.

Από την άλλη, υπήρξαν πάρα πολλές καλές ψαριές, και θα έπαιρνε πολύ χώρο να τις περιγράψω εδώ, θα θυμάμαι ωστόσο μια μεγάλη συναγρίδα, λίγο μεγαλύτερη από 9 κιλά στις Αφάλες και μία λίγο μικρότερη την επομένη, στο ίδιο πόστο. Αμέτρητα σκαθάρια και σαργούς, πολλές στήρες και μικρότερες συναγρίδες, αλλά και μια μεγάλη σφυρίδα στην μπούκα του λιμανιού της Ιθάκης. Μέσα στη νύχτα αλλά και στο σκοτάδι της ατζαμοσύνης μου την είχα περάσει για βλάχο! «Ανοιξε το ψυγείο να δεις έναν βλάχο που έπιασα», είχα πει την επομένη στον συχωρεμένο τον πατέρα μου. «Εσύ είσαι βλάχος», μου είχε απαντήσει ο Αλέκος, που ήτανε από πατέρα σφουγγαρά, μεγαλωμένος μέσα στις ψαροπούλες…

ΚΩΣΤΗΣ ΓΕΩΡΓΑΣ, Εφημερίδα το ΕΘΝΟΣ

(Πηγή: www.ithacanews.gr)