Το χωριό είναι ορεινό, κατοικούνται ελάχιστα σπίτια του σήμερα. Το σπίτι που επισκέφτηκα είναι ακατοίκητο για πάρα πολλά χρόνια. Μέσα στο σπίτι υπάρχουν μια – δυο καρέκλες, πολλές κούτες γεμάτες βιβλία και μια κασέλα.

Σήμερα η κασέλα θα ανοίξει, το περιεχόμενό της θα αεριστεί και θα μεταφερθεί επιτέλους στο ιδιόκτητο σπίτι της φίλης μου.Για να πω την αλήθεια, δεν έχω περιέργεια για το περιεχόμενο, σχεδόν το γνωρίζω, είναι «χοντροσκούτια» τα περισσότερα -καρπέτες, βελέντζες, μαντανίες, βλαχοσκούτια, απλάδια κι ένα σωρό άλλα ρούχα του αργαλειού που μου διαφεύγει αυτή τη στιγμή το όνομά τους- βαριά και περίτεχνα υφασμένα, κληρονομιά στην ιδιοκτήτρια, από τη μάνα της.

Ρούχα που έγιναν εξ ολοκλήρου με τα χέρια άξιων μανάδων που ζούσαν στα χωριά του νησιού μας.

Εκατοντάδες εργατοώρες αφιερώθηκαν στον αργαλειό, πολλά κοριτσίστικα όνειρα θυσιάστηκαν, τότε που η ζωή ήταν σκληρή και δύσκολη.Τότε που οι μανάδες μας εκτός από τις δουλειές στις ελιές και τα χωράφια αφιέρωναν χιλιάδες ώρες για να φτιάξουν την προίκα τους και τα χρειαζούμενα του σπιτιού τους.Όλα γίνονταν στον αργαλειό: τα πουκάμισα που φοριόνταν σαν εσώρουχα, -αντρικά και γυναικεία-, τα κοντέσια, τα σεντόνια, οι πετσέτες, τα στρωσίδια και τα σκεπάσματα του κρεβατιού.

Μαλλί και λινάρι χρησιμοποιούταν. Το μαλλί το έπαιρναν από τα ζώα και το λινάρι το έσπερναν και το καλλιεργούσαν.Μ’ αυτά τα υλικά και μετά από κοπιώδη επεξεργασία έφτιαχναν νήματα, τα έβαφαν με ωραία χρώματα και δημιουργούσαν στον αργαλειό σχέδια περίτεχνα με παραστάσεις και φωτεινά χρώματα.Κάποια από τα ρούχα που μας προίκισαν οι μανάδες μας ήταν ακόμα παλιότερα. Ήταν δημιουργήματα από τις δικές τους μανάδες. Στοίχιζαν πολύ, με τα δεδομένα της εποχής εκείνης, μεταβιβάζονταν από μάνα σε κόρη, μεταφέρονταν έτσι από γενιά σε γενιά.Χρειάστηκε να περάσουν χρόνια, να κάμω δικό μου παιδί, για να καταλάβω γιατί η μανούλα μου, μου παρέδωσε την «προίκα» μου, σαν… κειμήλιο, σε εποχές που και η ίδια ήξερε καλά, ότι τα περισσότερα ρούχα δεν θα είχαν κάποια χρηστική αξία για μένα.

Είναι ο ίδιος λόγος που η φίλη μου θα μεταφέρει στο σπίτι της τα «χοντροσκούτια» της μάνας της, θα τα τοποθετήσει «ψηλά» στην ντουλάπα της και θα τα βγάζει κάθε τόσο έξω να τα θαυμάζει, μέχρι που να έρθει η στιγμή να φτιάξει την «προίκα» για τα δικά της παιδιά.

Οι σοφές μανάδες μ’ αυτό τον τρόπο μας δημιουργούσαν ρίζες, δεσμούς, «συνέχεια», προσθέτανε έναν κρίκο στην αλυσίδα που αποτελεί τον αέναο κύκλο της ζωής και της ύπαρξης.

Βιολέττα Σάντα

(Πηγή: www.kolivas.de)