Από το επιστολικό αρχείο του Δήμου Τσέλιου- Φερεντίνου

Από το βιβλίο του 1930 «Ο Στρατηγός Δήμος Τσέλιος» της Ευδοξίας Κουμουτσοπούλου παραθέτουμε δύο ακόμα επιστολές από το αρχείο του Μεγανησιώτη οπλαρχηγού της Επανάστασης του ’21, πιστοί στο κλίμα της επετείου. Η ορθογραφία αποδίδεται αυτούσια.

  Η πρώτη επιστολή, από την Διοίκηση Μεσολογγίου, αφού εξάρει την μεγάλη πολεμική επιτυχία του Τσέλιου στην Ναύπακτο, εμφανίζει και τα δεινά που το στρατιωτικό του σώμα υφίστατο, αφού οι προμήθειες που τους στέλνονταν ήταν λιγοστές και στην ουσία πολεμούσαν απλήρωτοι και νηστικοί:

Η Αντί της Γενικής Διοικήσεως

Ενεργητική Επιτροπή

Προς τον Γενναιότατον Αντιστράτηγον Δήμον Τσέλιον

Εις Βενέτικο

 

  Ελήφθησαν διαφορά γράμματά σου του παρόντος μηνός. Με χαράν της είδε η Επιτροπή την νίκην όππου έκαμες εναντίον του εχθρού ευρισκομένου εις Ναύπακτον, και εύχεται να φαίνησαι παντού και πάντοτε Νικητής και Τροπαιούχος αγωνιζόμενος υπέρ της φιλτάτης Πατρίδος.

  Εν τοσούτω το κατόρθωμά σου τούτο θέλει αναφερθεί εις την ΣΤ’ην Διοίκησιν καθώς εβάλθη και εις την εφημερίδα οπού και σου εσωκλείετε. Δια τους λαβομένους οπού έστειλες εδώ εδιορίσθηκε χειρούργος δια να τους επιμεληθή, και μείνε ήσυχος, ότι είναι φροντίς να τους γενή η αναγκαία περίθαλψις. Κατά την ζήτησίν σου σας στέλνεται οπίσω με τους ανθρώπους σου το ρωμιόπουλον ονομαζόμενον Θανάσης Βλάχος.

  Όσον δια τον ερχομό σου εδώ ύστερον οπού έκαμες τόσην μεγάλην εντροπή εις τους εχθρούς, εάν αυτοί μάθουν, ότι η Γενναιότης σου άφησες το ορδί διά να έλθης εις το Μεσολόγγι διά υποθέσεις σου, ημπορούν να αυθαδιάσουν και να μας προξενήσουν ζημίαν. Διά τούτο καλόν ήτον να αναβάλης τον εις τα εδώ ερχομόν σου, δια να μην ξεθαρέψουν ευθύς οι εχθροί.

  Σου στέλνοντε τρία φορτώματα τζεπχανέ και τριάκοντα στουρνάρια και διώρισε, άνθρωπόν σου καλόν να το μοιράζη δια να μην γίνεται σκόρπισμα. Η έλλειψις οπού έγεινεν εις το γέννημα, οπού σου εστάλθη απ’ εδώ, είναι τω όντι μεγαλωτάτη και ή εδώ έγινε κανένα λάθος από τον μαγαζινιέρην, ή εις τον δρόμον έγινε καμμία κατάχρησις. Με θαυμασμόν της είδεν η Επιτροπή το τόσον ολίγον γέννημα, οπού σε εστάλθηκεν από τον έπαρχον Βλωχού και Αποκώρου και εζητήθη σημείωσις των δεκατιών, οπού εσύναξεν, αλλ’ ακόμη δεν την έστειλε διά να φανή εν ταυτώ πόσον γέννημα έδωκε και πού το έδωκε.

 

Υγείενε

 

Την 9Φεβρουαρίου 1825 Μεσολόγγιον

Ο Γενικός Γραμματεύς, Γ. ΠΛΗΤΑΣ

Τ.Σ., Κ. ΜΕΤΑΞΑΣ

Θ. ΜΑΓΙΕΡ

Τ. ΣΠΑΝΙΟΛΑΚΗΣ

 

Η δεύτερη επιστολή είναι από τον ίδιο τον Καραϊσκάκη που μάχεται στο Κερατσίνι και εμψυχώνει τον Δήμο Τσέλιο να κρατήσει το οχυρό στο Λεσίνι, αφού αποτελούσε τον πιο σημαντικό στρατηγικό τόπο, μετά το Μεσολόγγι, στην Δυτική Ελλάδα:

 

Προς τον Γενναιότατον Στρατηγόν

Δήμον Τσέλιον

Εις Λεσίνι

 

Έλαβον το γράμμα σου και εχάρηκα τη υγεία σου και κατάλαβα τα γραφόμενά σου.

 

Αδελφέ καπετάν Δήμο,

  Καθώς υπέφερες έως τώρα υπέφερε και εις το εξής καθώς και εγώ υποφέρω και παράβλεπε κάθε πράγμα, φρόντισε όμως αδελφέ να κρατήσης το Λεσίνι με την συνειθισμένην σου φρόνησιν και Γενναιότητα. Είξευρε προς τούτοις ότι ημείς ερχάμενοι ετοποθετηθήκαμε εδώ εις Κερατσίνι, μίαν ώραν μακράν από τας Αθήνας, τα ταμπούρια μας τα έχουμε με τους εχθρούς καθώς της Αράχωβας, μόλον τούτο έκαμαν οι εχθροί αρκετάς εφορμήσεις από επάνω μας όμως από τύχη καιεσκοτώθησαν οκτακόσιοι πραγματικώς και χίλιοι τετρακόσιοι επληγώθησαν και τώρα τους έχομαι επάνω εις μίαν ράχην και ημείς μέσα εις τον κάμπον. Εκ τούτου λοιπόν κατάλαβε εις ποίαν κατάστασιν έφθασεν ο Κιουταχής. Τούτο όμως σε λέγω ότι σήμερον οπού σου γράφω το γράμμα είμεθα συναγμένοι 13 χιλιάδες στρατεύματα πραγματικώς και όλον ένα από την Πελοπόννησον εβγένουν και ελπίζω εντός δέκα δεκαπέντε ημερών θέλει δόσουμε τον παντελή εξολοθρευμόν εδώ του Κιουταχή, και έπειτα κινηγόντας τον θέλει καταφθάσω αυτού με όλα τα Ρουμελιώτικα και Πελοποννησιακά στρατεύματα.

Αδελφέ καπετάν Δήμο,

  Βάστα την αυτού θέσιν με την συνειθισμένην σου φρόνησιν και Γενναιότητα και εντός ολίγου καταφθάνει ο αδελφός σου Καραϊσκάκης με όλους τους ενταύθα αδελφούς Στρατηγούς. Εν τοσούτω σε ασπάζομαι αδελφικώς. Είξευρε προς τούτοις ότι ο Λόρδ Κόχραν προ ημερών έφθασε ο οποίος έκαμε ναυτικήν Μοίραν και επήγε προς αντίκρυτα του εχθρικού στόλου και είπεν όμως ότι δεν πατεί την χώραν της Ελλάδος εάν δεν φέρει εχθρικά καράβια.

 

Τη 17 Μαρτίου 1827, Στρατόπεδον Κερατσινίου

ΚΑΡΑΗΣΚΑΚΗΣ