Μετά από μια περιπετειώδη πορεία 10 ετών -και αφού κινδύνευσαν δύο φορές να καταρρεύσουν- παραδίδονται μέχρι το τέλος του μήνα τα τελευταία τμήματα των μεγάλων οδικών έργων

της Μαριάννας Τζάννε

Με τελετές εγκαινίων και κορδέλες ακόμη και μέσα στο καλοκαίρι ολοκληρώνεται η οδύσσεια των αυτοκινητόδρομων, σφραγίζοντας δέκα χρόνια περιπετειώδους διαδρομής που πέρασε διά πυρός και σιδήρου, στραγγίζοντας παράλληλα κάθε κοινοτικό και εθνικό πόρο.

Η κυβέρνηση δίνει μεγάλη σημασία στην ολοκλήρωση των έργων και αξιοποιεί επικοινωνιακά την αυλαία που πέφτει στα εργοτάξια, έχοντας το πλεονέκτημα της παράδοσης σε κυκλοφορία ενός υπερσύγχρονου και ασφαλούς δικτύου σε όλη τη χώρα. Με τα εγκαίνια του τμήματος Ξυνιάδα – Τρίκαλα, μήκους 79 χιλιομέτρων, που αποτελεί τη μόνη εκκρεμότητα από τα μεγάλα έργα και την ολοκλήρωση της Κορίνθου – Πατρών στα τέλη του μήνα, κλείνει ένας μεγάλος κύκλος για τα έργα παραχώρησης που κινδύνευσαν τουλάχιστον δύο φορές να καταρρεύσουν.

Οι αυτοκινητόδρομοι αλλάζουν τον χάρτη των μεταφορών, αναβαθμίζουν περιοχές τουριστικού ενδιαφέροντος, περιορίζουν ριζικά τις αποστάσεις και κάνουν προσβάσιμες δυσπρόσιτες και απομονωμένες περιοχές της χώρας. Από την περασμένη Πέμπτη σε πλήρη κυκλοφορία βρίσκεται και η Ιόνια οδός, μήκους 196 χιλιομέτρων, ένα έργο με μεγάλη κοινωνική και αναπτυξιακή σημασία που παρέδωσε νωρίτερα από τη συμβατική προθεσμία της 31ης Αυγούστου η ΓΕΚ-Τέρνα. Ο αυτοκινητόδρομος συνδέει όλη τη δυτική Ελλάδα, αναβαθμίζοντας σημαντικά αστικά και αγροτικά κέντρα όπως τα Ιωάννινα, η Αρτα και το Αγρίνιο, ενώ συνδέει τα λιμάνια της Πάτρας, του Αστακού και της Ηγουμενίτσας. Λόγω της σημασίας του, ο οδικός άξονας αναμένεται μάλιστα να εγκαινιαστεί επισήμως από τον πρωθυπουργό τον Σεπτέμβριο.

Η ολοκλήρωση των έργων έχει αρχίσει να μετρά αντίστροφα με καταληκτική ημερομηνία, πλην λιγοστών εξαιρέσεων, τα τέλη Αυγούστου. Οι απαλλοτριώσεις που αποτέλεσαν τη μεγαλύτερη αιτία καθυστερήσεων στον Ε65 (Ξυνιάδα -Τρίκαλα), που κατασκευάζει επίσης η ΓΕΚ-Τέρνα, ολοκληρώθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα (!) με τη βασική οδική αρτηρία να είναι έτοιμη. Λόγω απαλλοτριώσεων στα πρώτα 2-3 χλμ. του Ε65 στην Ξυνιάδα θα δοθεί αρχικά ένας κλάδος που θα έχει διπλή κυκλοφορία. Εκκρεμότητες υπάρχουν κυρίως στο σημείο σύνδεσης μεταξύ της παλιάς εθνικής και του νέου οδικού άξονα. Εκτιμάται ότι το έργο που διασχίζει τον κάμπο της Καρδίτσας θα είναι πλήρως λειτουργικό μέχρι το τέλος του μήνα. Ωστόσο, για την κυκλοφορία των βαρέων οχημάτων (πάνω από 2 τόνους) στο κομμάτι αυτό θα χρειαστεί οι οδηγοί να περιμένουν μέχρι το τέλος του χρόνου. Με την παράδοση του Ε65 θα λειτουργήσουν δύο μετωπικοί σταθμοί διοδίων, στους Σοφάδες με κόστος για τα Ι.Χ. 3,10 ευρώ και στα Τρίκαλα με 1,95 ευρώ. Η σύμβαση προβλέπει ακόμη τη λειτουργία και δύο πλευρικών σταθμών στους κόμβους Ανάβρας και Τρικάλων.

Εντατικά προχωρούν οι εργασίες και στα ανοιχτά μέτωπα της Ολυμπίας οδού, του αυτοκινητόδρομου που θα αποτελέσει τη ραχοκοκαλιά των μετακινήσεων προς την Πελοπόννησο, τη δυτική Ελλάδα, την Ηπειρο και τα Ιόνια Νησιά. Μεγάλη ανακούφιση προσφέρει στο υπουργείο Υποδομών η πρόσφατη ολοκλήρωση από τη ΜΕΤΚΑ των εργασιών που αφορούσαν τη σιδηροδρομική γραμμή στο Δερβένι. Πρόκειται για ένα από τα σημεία διασταύρωσης του αυτοκινητόδρομου με τη νέα γραμμή υψηλών ταχυτήτων του σιδηροδρόμου, εργολαβία που είχε αναλάβει η ΕΡΓΟΣΕ. Σειρά έχει τώρα η ολοκλήρωση των τεχνικών εργασιών του οδικού δικτύου. Πριν από τα τέλη Αυγούστου θα ολοκληρωθεί η γέφυρα του Κριού στην Ακράτα, ενώ εντατικά προχωρούν και οι εργασίες στις Καμάρες και τα Αραχωβίτικα.

Ετοιμοι υπολογίζεται ότι θα είναι οι βασικοί κλάδοι στον κόμβο του Ρίου στο τέλος του μήνα, με στόχο μέχρι τότε να έχει κατασκευαστεί το 98% του έργου. Για τους προσεχείς μήνες μένουν μερικές από τις συνολικά οκτώ συνδέσεις του υπερκόμβου, όπως εκείνη με το Πανεπιστήμιο της Πάτρας. Πέραν της 31ης Αυγούστου θα ολοκληρωθεί και το παράπλευρο οδικό δίκτυο.

Την ώρα που οι νέοι αυτοκινητόδρομοι δείχνουν να προσελκύουν τους οδηγούς και να συρρικνώνουν τις αποστάσεις, δεν λείπουν οι περιπτώσεις όπου τα παλιά κομμάτια της εθνικής οδού ανταγωνίζονται το νέο οδικό δίκτυο. Η πιο χαρακτηριστική περίπτωση είναι η κοιλάδα των Τεμπών, η οποία παρακάμπτεται με τρεις δίδυμες σήραγγες και ένα ολοκαίνουριο υπαίθριο τμήμα, μήκους 25 χιλιομέτρων, από τη Σκοτίνα μέχρι τον Ευαγγελισμό. Σύμφωνα με την εταιρεία παραχώρησης, η καθυστέρηση στη λειτουργία του σταθμού των Τεμπών στην παλιά εθνική που θα χρεώνει τα Ι.Χ. με 1,60 ευρώ δημιουργεί απώλειες από το κύριο οδικό δίκτυο της τάξης των 7.000 έως 8.000 οχημάτων ημερησίως. Τα οχήματα αυτά, στα οποία υπολογίζονται τουλάχιστον 2.000 βαρέα φορτηγά την εβδομάδα, επιλέγουν την παλιά εθνική επειδή δεν υπάρχουν διόδια. Ο σταθμός των Τεμπών είχε μετακινηθεί επί εποχής Σουφλιά στον Πυργετό και τελικά τον επανέφερε η επανεκκίνηση των αυτοκινητόδρομων το 2013. Με βάση τη σύμβαση που υπέγραψε η εταιρεία παραχώρησης τον περασμένο Γενάρη με το υπουργείο Υποδομών, προκειμένου να κλείσουν όλες οι εκκρεμότητες του έργου, για τον σταθμό προβλεπόταν έγκριση περιβαλλοντικών όρων μέχρι τα τέλη του ίδιου μήνα. Εχουν περάσει έξι μήνες, ωστόσο νέα για τον σταθμό δεν υπάρχουν. Μόνη βεβαιότητα είναι ότι και αυτή η υπόθεση θα διαβιβαστεί προς επίλυση σε μια νέα διαιτησία μεταξύ παραχωρησιούχου και Δημοσίου.

Ενα πρατήριο καυσίμων σε όλη την Εγνατία!

Πέρυσι, σύμφωνα με τη Hellastron (του φορέα που εκπροσωπεί τους ελληνικούς αυτοκινητόδρομους), τα οκτώ οδικά δίκτυα της χώρας (Εγνατία, Γέφυρα, Αττική οδός, Ολυμπία οδός, Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου, Μορέας, Κεντρική οδός και Νέα οδός) συγκροτούσαν 1.843 χιλιόμετρα σύγχρονων αυτοκινητόδρομων, με τον αριθμό των διελεύσεων να φτάνει τα 213 εκατομμύρια. Ωστόσο, η ολοκλήρωση των έργων φέρνει αντιμέτωπες τις εταιρείες παραχώρησης με σειρά ελλείψεων και αδυναμιών που καλούνται να διευθετήσουν τους επόμενους μήνες, διευκολύνοντας την οδήγηση στο εθνικό μας δίκτυο. Η διαλειτουργικότητα μεταξύ των δικτύων ώστε τα παρμπρίζ των αυτοκινήτων να μη γεμίζουν από πομποδέκτες εξακολουθεί να αποτελεί την αχίλλειο πτέρνα των οδικών έργων.

Απουσιάζει μια συνολική συμφωνία μεταξύ των παραχωρησιούχων, η οποία προς το παρόν καθυστερεί λόγω της διαφωνίας στους οικονομικούς όρους ώστε να διασυνδεθούν στο υφιστάμενο δίκτυο και οι δύο παραχωρήσεις της Νέας οδού (Αντίρριο – Γιάννενα και Μεταμόρφωση – Σκάρφεια) και της Κεντρικής οδού (Ξυνιάδα – Τρίκαλα) που επί του παρόντος συνεχίζουν να μένουν εκτός. Αν όμως η διαλειτουργικότητα προκαλεί δυσλειτουργίες στους οδηγούς, εξίσου προβληματική εμφανίζεται και η έλλειψη πρατηρίων σε όλο το μήκος της Εγνατίας οδού. Οι οδηγοί μόνο στην πρόνοια για γεμάτο ρεζερβουάρ και στην καλή τους τύχη μπορούν να ελπίζουν αφού σε όλη την Εγνατία υπάρχει μόνο ένα πρατήριο βενζίνης, στην περιοχή της Βέροιας. Οι διαγωνισμοί που είχαν γίνει στο παρελθόν και είχε κερδίσει ο όμιλος Μαρούλη (Ιόνιος Τεχνική και ΑΕΓΕΚ), λόγω οικονομικών δυσκολιών, ναυάγησαν κι έτσι το μεγαλύτερο οδικό δίκτυο της χώρας, μήκους 670 χιλιομέτρων, παραμένει χωρίς πρατήρια καυσίμων και Σταθμούς Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών (ΣΕΑ). Πληροφορίες αναφέρουν ότι μόλις πρόσφατα το ΤΑΙΠΕΔ άναψε το πράσινο φως για να προχωρήσουν οι εργολαβίες για άλλα τέσσερα ΣΕΑ και πρατήρια στον αυτοκινητόδρομο.

Αύξηση της κυκλοφορίας φέρνουν οι αυτοκινητόδρομοι

Η ασφάλεια και το ξεκούραστο και γρήγορο ταξίδι ξαναβγάζουν στους δρόμους τους οδηγούς που γύρισαν την πλάτη στις μετακινήσεις τα προηγούμενα χρόνια, γεγονός που ανέτρεψε πλήρως όλα τα χρηματοοικονομικά μοντέλα των παραχωρήσεων.

Μολονότι κανείς δεν μπορεί να μιλήσει για θεαματική μεταστροφή των οδηγών, οι πρώτες ενδείξεις είναι θετικές. Είναι χαρακτηριστικό ότι στα τμήματα του οδικού δικτύου που διαχρονικά αποτελούσαν ανοιχτή πληγή για τις μεταφορές, εξαιτίας θανατηφόρων ατυχημάτων, όπως η Κορίνθου – Πατρών και τα Τέμπη, η αύξηση το πρώτο εξάμηνο φτάνει το 11,2% και 5% αντίστοιχα. Συγκεκριμένα, η κυκλοφορία των ελαφρών οχημάτων στην Ολυμπία οδό παρουσιάζει αύξηση 4,9% και των βαρέων οχημάτων 7,4%.

Προς τα πάνω κινείται η κυκλοφορία και στο υπόλοιπο δίκτυο. Η παράδοση στην κυκλοφορία της Ιόνιας οδού εκτιμάται ότι επιδρά θετικά και στις διελεύσεις της Γέφυρας Ρίου – Αντιρρίου. Με βάση τα στοιχεία της εταιρείας το α’ εξάμηνο, η αύξηση στην κυκλοφορία έφτασε το 8%, ποσοστό που εκτιμάται ότι πέρα από τα εκπτωτικά προγράμματα και την αύξηση της χρήσης πομποδέκτη οφείλεται και στη λειτουργία του νέου αυτοκινητόδρομου.

Αυξητικές τάσεις παρατηρούνται αντίστοιχα στην κυκλοφορία στη Νέα οδό, που μέχρι πρόσφατα διαχειριζόταν μόνο τα διόδια στο Αγγελόκαστρο (από την περασμένη Τρίτη λειτουργεί και ο σταθμός της Κλόκοβας), στον άξονα Αντίρριο – Γιάννενα και τους σταθμούς στον ΠΑΘΕ, από Μεταμόρφωση έως Σκάρφεια Φθιώτιδας. Ο μέσος όρος ημερήσιας κυκλοφορίας το α’ εξάμηνο ανήλθε σε 70.500 οχήματα, ενώ το περσινό αντίστοιχο διάστημα ήταν 69.200. Αντίστοιχα, στην Κεντρική οδό από τη Σκάρφεια έως τις Ράχες η αύξηση ξεπέρασε το 3,2%, με τις διελεύσεις να ανέρχονται σε 20.000 από 19.400 πέρσι. Τις χαμηλότερες επιδόσεις, καταγράφει ο Μορέας (Κόρινθος – Τρίπολη – Καλαμάτα) όπου η κυκλοφορία τον Ιούλιο ήταν οριακά αυξημένη (1,25%) σε σχέση με πέρυσι.

(Πηγή: newmoney.gr)