Η επίσκεψη του βασιλιά Γεωργίου Β΄ και του διαδόχου Παύλου το 1936 στη Λευκάδα
Στις 31 Μαΐου του 1936, λίγους μόλις μήνες πριν την επιβολή της βασιλομεταξικής δικτατορίας της 4ης Αυγούστου, ο βασιλιάς Γεώργιος Β΄, που είχε επανέλθει στο θρόνο με το νόθο δημοψήφισμα της 3ης Νοεμβρίου του προηγούμενου έτους, επισκέπτεται την Λευκάδα. Μαζί του ο διάδοχος του θρόνου και μετέπειτα βασιλιάς Παύλος και όλη η κουστωδία τους: Αυλάρχης Μερκάτης, υπασπιστές Στρίμπερ και Βαλσάμης κ.ά. Ο Παύλος ήταν αδελφός του Γεωργίου Β΄ και διάδοχος του θρόνου, αφού από το γάμο του με την Ελισάβετ δεν είχε αποκτήσει ο ίδιος ο βασιλιάς παιδιά.
Ήταν η τρίτη φορά, μετά την Ένωση της Επτανήσου με την Ελλάδα, που βασιλιάς της Ελλάδας επισκέπτονταν το νησί μας.
Το παρακάτω ρεπορτάζ από την επίσκεψη του βασιλιά είναι από την τοπική εφημερίδα «Εμπρός», φύλλο της Κυριακής 31 Μαΐου 1936 – Σκωπτικά της επίσκεψης μπορείτε να διαβάσετε εδώ.
Η ΑΦΙΞΙΣ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΟΧΟΥ Ο ΛΑΟΣ ΤΗΣ ΛΕΥΚΑΔΟΣ ΕΠΕΦΥΛΑΞΕΝ ΕΝΘΟΥΣΙΩΔΗ ΥΠΟΔΟΧΗ |
Την παρελθούσαν Τρίτην αι αρμόδιαι του Υπουργείου Εσωτερικών και Αυλαρχείου αρχαί, εγνωστοποίησαν προς τας ενταύθα αρχάς την υψηλήν επιθυμίαν και απόφασιν του Άνακτος ότι θα επισκεφθή την πόλιν μας. Η είδησις αύτη διαδοθείσα εις ολόκληρον την νήσον μας ενεποίησεν βαθυτάτην χαράν εις τους κατοίκους αυτής. Η πόλις ολόκληρος ευρίσκετο επί ποδός δια την τόσον τιμητικήν δι΄ όλους επίσκεψιν της Α.Μ. του Βασιλέως.
Τα πάντα ηλεκτροκινητοποιήθησαν δια την όσον ένεστι ευπρόσωπον εμφάνησιν της μικράς μας πόλεως.
Ευθύς εξ αρχής η κοινοτική μας αρχή συνελθούσα υπό την προεδρίαν του Κοινοτάρχου κ. Δ. Γιαννουλάτου ενέκρινεν σοβαράν χρηματικήν πίστωσιν δια την ωραιοτέραν κοσμικήν εμφάνησιν, ενώ εξ άλλου διορίσθη μεγάλη επιτροπή εκ των εκλεκτοτέρων και εγκρίτων της πόλεώς μας κατοίκων, διαμοιρασθέντως και αναλόγως της ειδικότητος εκάστου, δια τα της διακοσμήσεως τάξεως, υποδοχής και παρακολουθήσεως του Άνακτος και ακολουθίας του. Ο επί της διακοσμήσεως αεικίνητος Μηχανικός μας κ. Γρηγορίου, καταβάλλει φιλοτίμους προσπαθείας δια την όσον ευπρεπεστέραν εμφάνησιν. Εις την όλην ευγενή όλων προσπάθειαν μεγάλως συμβάλει και η του ιδιοκτήτου διευθυντού της Ηλεκτρικής κ. Αλεξ. Σολδάτου καταγινομένου ως πάντοτε και αφιλοκερδώς να παρουσιάση νυκτερινήν Λευκάδαν μας ποικίλως πολύφωτον. Προσωπικώς ο Εισαγγελεύς κ. Κ. Παπακωνσταντίνου με βοηθούς του τους κ.κ. Γεώργιον Μπόγρην Μοίραρχον και Π. Τσάκωνα Αστυνόμον, τα πάντα παρηκολούθην ερευνώντες και προκαταβολικώς, όπως κατά το δυνατόν και με τα ολίγα τεχνικά των στελέχη εξασφαλίσουν τάξιν και ευπρέπειαν. Συμβολή μεγάλη ήτο επίσης η αυθόρμητος ενθουσιώδης προσφορά των παλαιών πολεμιστών, οίτινες υπό την αρχηγίαν του προέδρου των κ. Χαρ. Καββαδά απετέλεσαν την τιμητικήν φρουράν της Α.Μ. του Βασιλέως.
Σχολεία, Σύλλογοι, δημόσιοι υπάλληλοι και άλλοι ειργάσθησαν δια να διαδηλώσουν την πραγματικήν χαράν των και ικανοποίησιν, προσφερθέντες όλοι γενικώς και αδιακρίτως εξυπηρετήσαντες τας καταβαλλομένας προσπαθείας δια την πολυτελή, αξιοπρεπή, σοβαράν υποδοχήν. Και ούτω την πρωΐαν της Κυριακής η πόλις μας κατέστη τελείως αγνώριστος.
Η ΥΠΟΔΟΧΗ |
Την 6ην πρωϊνήν της Κυριακής η Φιλαρμονική μας παρελαύνουσα ανά τας οδούς της πόλεως επαιάνιζεν το εωθινόν. Από της 9 1/2 ώρας ο λαός της Λευκάδος και οι αφιχθέντες εκ των χωρίων της νήσου, ως και εκ των πέριξ γειτονικών χωρών, ξένοι, μαζύ με τους επισήμους, σχολεία, σωματεία, κτλ. παρά την πίπτουσαν βροχήν, συνεκεντρώθησαν εις την παραλίαν αναμένοντες τον Βασιλέα και Διάδοχον. Περί την 10ην ώρα εφάνη εις την διώρυγα η βενζινάκατος φέρουσα τους υψηλούς ξένους μας, και όταν αύτη επλησίασεν εις την αποβάθραν όλο εκείνο το πλήθος εξέσπασεν εις ουρανομήκεις ζητωκραυγάς.
– Ζήτω ο Βασιλεύς.
– Ζήτω ο Διάδοχος.
– Καλώς ήλθατε παιδιά του Κώτσου…
Μόλις απεβιβάσθη ο Βασιλεύς η Μουσική ήρχισε να ανακρούει τον εθνικόν ύμνον, ενώ ο πρόεδρος της Κοινότητος τον προσφωνεί δια των κατωτέρων ωραίων λόγων.
«Μεγαλειώτατε,ρίγη χαράς και ενθουσιασμού συγκλονίζουσι την ψυχήν παντός Λευκαδίου την ιστορικήν ταύτην στιγμήν, όπου η Υμετέρα Μεγαλειότης μετά της Αυτού Υψηλότητος του Διαδόχου ηυδόκησαν να ευρίσκωνται εν μέσω ημών.Είνε τούτο παρήγορον δια τον λαόν της Λευκάδος όστις υπέρ πάσαν άλλην ελληνικήν γωνίαν ελάτρευε την Ελληνικήν Δυναστείαν, ευγνωμονών δια την προ 72 ετών ένωσίν του με την μητέρα Ελλάδα επί τη αναρρίσει εις τον Θρόνον του αείμνηστου Πάππου Σας, και ζων με τας αναμνήσεις των ευτυχών ιστορικών στιγμών, όπου ο Μέγας Στρατηλάτης Πατήρ σας, οδήγησε τα τέκνα του προς τον θρίαμβον και το Μεγαλείον.
Πιστοί υπήκοοι της Υμετέρας Μεγαλειότητος ήτις εφώτισε τον Ελληνικόν στερέωμα με την Υψηλόφρονα και πεφωτισμένην ηγεσίαν Της αναφωνούμεν ΄Ως ευ παρέστητε΄ » |
Μετά την προσφώνησιν του κ. προέδρου η 8έτις μαθήτρια Νικολαΐα Μητσιάνη, προσφέρει εις τον Βασιλέα ανθοδέσμην απαγγέλουσα του κάτωθι στίχους.
Γύρω σου όλα πρωτόβουλα βλαστάρια ο πόθος μας ετράβηξε ο κρυφός Λούσε μας με δροσιάς μαργαριτάρια φέρε μας ολοζώντανα στο φωςΚαι δέξου απ΄ τα παιδικά μας χέρια μια εικόνα από λουλούδια δροσερά εδώ ήνε μ΄ ευωδιές χρώμα τα αιθέρια όλη μας η ευγνωμοσύνη και η χαρά. |
Ο Άναξ ευχαριστεί την μικρούλαν λέγων: Μπράβο, μπράβο, καλό μου κορίτσι, και την χαϊδεύει στοργικά. Είτα ο Βασιλεύς μετά του Διαδόχου επιβιβάζονται αυτοκινήτου και ακολουθούν κατά σειράν τα αυτοκίνητα ασφαλείας, του Αυλάρχου κ. Μερκάτη, των υπασπιστών κ.κ. Στρίμπερ και Βαλσάμη, των κ.κ. Βαλαωρίτη και Καλκάνη, του Προέδρου της Κοινότητος, του Λιμενάρχου και λοιπών επισήμων, κατευθυνθέντων εις τον Μητροπολιτικόν Ναόν όπου ετελέσθη δοξολογία. Εν τω Ναώ τελετάρχαι ωρίσθησαν οι κ.κ. Πιέρρος Σταύρος και Ηρακλής Κότσιφας όπου υποδέχοντο τους επισήμους. Εν δε τω Κοιν. Καταστήματι ο αν/εδρος της Κοινότητος κ. Δ. Καλυβιώτης μετά των μελών του Κοιν. Σ/λίου. Εις το τέλος της δοξολογίας ο Σεβ. Μητροπολίτης κ. Δημήτριος προσεφώνησεν τον Βασιλέα ευχαριστήσας εν ονόματι του λαού της Λευκάδος δια την τιμητικήν επίσκεψιν εις την πόλιν μας.
Μετά αύτα ο Βασιλεύς μετά του Διαδόχου της ακολουθίας των και των επισήμων μετέβησαν εις το Κοινοτικόν Κατάστημα όπου εγένετο δεξίωσις και παρουσίασις αρχών.
Περιττόν να σημειώσωμεν ότι από όπου διήρχοντο ο βασιλεύς και ο Διάδοχος εγένοντο αντικείμενον ενθουσιωδών εκδηλώσεων υπό του λαού πάσης τάξεως ηλικίας και φύλου. Μετά την δεξίωσιν και παρουσίασιν των αρχών μετέβησαν εις το Ηρώον των πεσόντων καταθέσας ο Βασιλεύς δάφνινον στέφανον. Είτα εγένετο παρέλασις των Σχολείων και Σωματείων προ του Βασιλέως Διαδόχου και επισήμων. Μετά ταύτα ο Βασιλεύς επευθυμούμενος υπό του λαού μετέβη εις την αποβάθραν επιβιβασθείς της βενζινακάτου και κατευθυνθείς εις την νησίδα Μαδουρήν όπου τω παρετέθη πρόγευμα υπό του Υφυπουργού των Οικονομικών κ. Α. Βαλαωρίτου. Εις τούτο παρεκάθησαν ο Βασιλεύς μετά του Διαδόχου, ο Αυλάρχης κ. Μερκάτης, οι υπασπισταί κ.κ. Στρίμπερ και Βαλσάμης, ο κ. και κ. Βαλαωρίτου, ο κ. Κ. Καλκάνης, ο Εισαγγελεύς κ. Παπακωνσταντίνου, ο Σεβ. Μητροπολίτης, ο πρόεδρος της Κοινότητος κ. Γιαννουλάτος, η κ. και κ. Μαυροειδής.
Ο Βασιλεύς ευχαριστήσας πάντας δια την υποδοχήν του λαού της Λευκάδος, ανεχώρησεν εκ Μαδουρής την 3ην απογευματινήν κατευθυνθείς εις Ληξούριον.
Δέον να σημειωθή ότι οι υψηλοί ξένοι μας επρόκειτο να φιλοξενηθούν εις την οικίαν του κ. Αλ. Σολδάτου, η αλλαγή δε αύτη του προγράμματος δυσαρέστησε τον λαόν της Λευκάδος.
Η Α.Μ. ο Βασιλεύς απέστειλεν εκ του πολεμικού Ύδρας το κάτωθι τηλεγράφημα προς τον Πρόεδρον της Κοινότητος.
Ευγνώμων ευχαριστώ αγαπητήν πόλιν Λευκάδος δια την λαμπράν και ένθερμον υποδοχήν των κατοίκων της.ΓΕΩΡΓΙΟΣ Β΄ |
Κατά την εδώ άφιξίν του η Α.Μ. ο Βασιλεύς απένημε τα εξής παράσημα. Εις τον Διοικ. της Χωροφυλακής Πρεβέζης κ. Σώτον Παναγιώτη τον χρυσούν σταυρόν του βασ. τάγματος του φοίνικος. Εις τον Μοίραρχον κ. Γεώργιον Μπόγρην τον αργυρούν σταυρόν του βασ. τάγματος του Γεωργίου του Α΄. Εις τον Πρόεδρον της Κοινότητος κ. Δημ. Γιαννουλάτον τον αργυρούν σταυρόν του φοίνικος.
__________________________________
* Η τοπική εφημερίδα «ΕΜΠΡΟΣ» κυκλοφορούσε 2σέλιδη ή 4σέλιδη από το 1934-35 ως το 1940. Εκτυπώνονταν, πιθανότητα, στο τυπογραφείο Σπ. Κατσαρού, πρ. Μένιου Χριστοδουλόπουλου, δίπλα στον Αγ. Σπυρίδωνα. Αρχικά, κι αργότερα από το 1935-1940 το «ΕΜΠΡΟΣ» τυπωνόταν στα ιδιόκτητα τυπογραφεία του. Ήταν «πολιτικοοικονομική εφημερίς Λευκάδος» και είχε διευθυντές και Ιδιοκτήτες τους: Φώτη Κατωπόδη και Τάκη Καββαδά. Η εφημερίδα «μετείχε της Ενώσεως δημοσιογράφων ημερησίου και περιοδικού τύπου της Ελλάδος». Από τον μεγάλο αριθμό των φύλλων της σώθηκαν μόνον εφτά (7), τα εξής: 34 και 45 του 1935, 71 και 62 του 1936, 95 του του 1937, 129 του 1939 και το 143 του 1940. Βρίσκονται στο Αρχειοφυλ. Λευκάδας και είναι προσφορά των Λευκαδίων Ν.Κ. Κατηφόρη, Τιμολ. Μεσσήνη και Δημ. Μαμαλούκα» (Πηγή: Ο τύπος της Λευκάδας 1800-1987, Πανταζής Κοντομίχης, Εκδόσεις Γρηγόρη, Αθήνα 2003).
Το συγκεκριμένο φύλλο της εφημερίδας από το οποίο αναδημοσιεύουμε είναι το φύλλο 71 της Κυριακής 31 Μαΐου 1936 με Ιδιοκτήτη τον Τάκη Ε. Καββαδά και Διευθυντή – υπεύθυνο τον Φώτη Ν. Κατωπόδη.
(Πηγή: www.kolivas.de)