Συνέντευξη του Μεγανησιώτη Άρη Βεζενέ στο Public Radio International
«Έλληνοαμερικάνος Σεφ βρίσκει ευκαιρίες στην Ελλάδα εν μέσω οικονομικής κρίσης» (Ηχητικό)
Ο Άρης Βεζενές, ένας Ελληνοαμερικάνος chef, είναι ο ιδιοκτήτης ενός εστιατορίου υψηλού επιπέδου στην Αθήνα.
Το 2009, ο Αρης Βεζενές άνοιξε το δικό του εστιατόριο στην Αθήνα. Η εμπειρία του στον χώρο της εστίασης τον δίδαξε πολλά για την ελληνική οικονομική κρίση και πώς αυτή προέκυψε.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση κάνει μια σύνοδο κορυφής αργότερα αυτή την εβδομάδα, με την Ελλάδα στην κορυφή της ατζέντας.
Ο νέος Έλληνας πρωθυπουργός έχει πει ότι θέλει να επαναδιαπραγματευτεί τα σκληρά μέτρα λιτότητας που εφαρμόζουν στη χώρα η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Αλλά κάποιοι στην Ευρώπη, μεταξύ αυτών πρωτίστως η Γερμανία, θέλουν οι Έλληνες να τηρήσουν τα συμφωνηθέντα.
Εντωμεταξύ, η κατάσταση για πολλές μικρές ελληνικές επιχειρήσεις είναι πολύ δύσκολη.
Αλλά ένας Ελληνοαμερικάνος, ο Άρης Βεζενές, ακολουθεί το δικό του μονοπάτι στην κρίση. Ως επικεφαλής chef και ιδιοκτήτης του εστιατορίου Vezene στην Αθήνα, ο Βεζενές λέει πως είναι κάπως περίεργο το πώς κατέληξε εδώ.
«Δεν μπορώ να πω πως είμαι παράδειγμα ανθρώπου που γνώριζε από την ηλικία των πέντε ότι θέλει να γίνει chef ή εστιάτορας,» λέει. «Θα ήταν εντελώς ψέμα.»
Ο Βεζενές γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη από Έλληνες γονείς. Η οικογένειά του επέστρεψε στην Ελλάδα όταν αυτός ήταν οκτώ. Γύρισε στις Η.Π.Α. για να πάει σε κολλέγιο του Σικάγο. Για να τα βγάζει πέρα, έπιασε την πρώτη του δουλειά σε εστιατόριο, στο Burger King του Όρλαντ Παρκ, στο Ιλλινόις.
«Όσο κι αν ακούγεται αστείο, αυτή ήταν η πρώτη-πρώτη μου δουλειά,» λέει.
Ο Βεζενές , όμως, δεν έμεινε πολύ στο Burger King. Αντ’αυτού βρέθηκε να δουλεύει σε ένα εστιατόριο της ‘Ελληνικής Πόλης’ του Σικάγο. Ξεκινώντας από το πλύσιμο των πιάτων, αναβαθμίστηκε σε σερβιτόρο, για να καταλήξει να δουλεύει στην κουζίνα. Ο Βεζενές λέει πως ερωτεύτηκε τον χώρο της εστίασης.
Κι έπειτα, τον Ιούνιο του 2005, αποφάσισε να επιστρέψει στην Ελλάδα.
«Ο πατέρας μου όδευε προς το τέλος της ζωής του,» λέει. «Κι επειδή είμαι μοναχοπαίδι, ο θεσμός της οικογένειας είναι πολύ σημαντικός στην κουλτούρα μας. Έτσι, ένιωσα πως ήταν υποχρέωσή μου να επιστρέψω στην Ελλάδα για να ξανασμίξω με την οικογένειά μου.»
Ο Βεζενές ήθελε να ξεκινήσει τη δική του επιχείρηση αμέσως. Όμως τα ενοίκια στην Αθήνα ήταν υπερβολικά υψηλά κι έτσι βρήκε δουλειά στο εστιατόριο του Hilton. Εργαζόταν διπλοβάρδια για να κερδίζει περισσότερα χρήματα – κι έμαθε για την ασυνήθιστη αντιμετώπιση της πίστωσης στην Ελλάδας.
«Ο όρος ‘πιστωτικό όριο’ σε αυτή τη χώρα δεν είχε υπόσταση,» λέει. «Δεν υπήρχαν πιστωτικά ιδρύματα, ούτε έλεγχος δανειοληπτών. Πως ερμηνεύεται αυτό στο χώρο της εστίασης; Έρχονταν στο εστιατόριο εταιρείες για να κάνουν επαγγελματικά γεύματα των 30 έως 50 ατόμων και ζητούσαν τρίμηνη πίστωση.»
Το 2009, ο Βεζενές ξεκίνησε το δικό του Ιταλικό εστιατόριο, στο ελληνικό νησί Μεγανήσι. Δεν πήρε δάνειο. Πλήρωσε τα πάντα από την τσέπη του.
Ήταν τόσο επιτυχημένο, που αποφάσισε να πάρει άλλο ένα μεγάλο ρίσκο κι άνοιξε πέρυσι το εστιατόριό του – Vezene – στην Αθήνα. Παραδέχεται ότι το να το ανοίξει εν μέσω μιας οικονομικής κατάρρευσης μοιάζει ‘κάπως τρελό’ τώρα. Όμως ήταν προετοιμασμένος. Βρήκε μια καλή τοποθεσία – στη σκιά του Hilton απ’ όπου ξεκίνησε.
Το εστιατόριο Βεζενέ σερβίρει ένα ανάμεικτο μενού – κάποια ελληνικά πιάτα και κάποια ιταλικά. Οι σπεσιαλιτέ του είναι το κορυφαίας ποιότητας μοσχάρι του και τα ψαρικά του. Ο Βεζενές λέει ότι προπληρώνει τα πάντα μετρητοίς, πράγμα που σημαίνει ότι πετυχαίνει καλύτερες συμφωνίες.
Το εστιατόριο Vezene απευθύνεται σε μια υψηλού επιπέδου ελληνική πελατεία, πολλοί εκ των οποίων έχουν σταματήσει τις εξόδους, όχι τόσο επειδή έχουν λιγότερα χρήματα, λέει, αλλά επειδή δεν θέλουν να τραβούν την προσοχή στο γεγονός ότι έχουν ακόμη την οικονομική δυνατότητα να βγαίνουν.
Κατά τον Βεζενέ, η επιτυχία του κρύβει ένα μυστικό.
«Πρέπει να πω ότι το σημείο υπεροχής μου είναι το να είμαι Έλληνας όταν χρειάζεται να είμαι Έλληνας και Αμερικάνος όταν χρειάζεται να είμαι Αμερικάνος,» λέει.
Η αμερικάνικη πλευρά του εμφανίζεται όταν πρέπει να διαπραγματευτεί και να πάρει σκληρές επαγγελματικές αποφάσεις, χωρίς να επιτρέπει να του γίνουν εμπόδιο τα προσωπικά του συναισθήματα, λέει, ενώ η ελληνική του πλευρά τον βοηθάει να προσαρμόζεται στην πραγματικότητα.
«Δεν μπορώ έτσι απλά να πάω στο δημαρχείο και να τα κάνω ‘ανω-κάτω’,» λέει, «Δεν πρόκειται να το αλλάξω αυτό. Δεν έχει νόημα να πολεμάω το σύστημα. Δεν χρειάζεται να μου αρέσει, ούτε και μπορώ να το αλλάξω εντελώς. Χρειάζονται περισσότεροι από ένας, δύο ή εκατό ρομαντικοί για να αλλάξουν όλο αυτό το πράγμα.»
Μέχρι τώρα, το μείγμα παλιών και νέων κόσμων του Βεζενέ έχει αποδειχθεί επιτυχημένο. Το εστιατόριο είναι τα περισσότερα βράδια γεμάτο. Όμως ο Βεζενές λέει ότι ξέρει πως αυτό θα μπορούσε να αλλάξει ανά πάσα στιγμή, ιδιαίτερα με την οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα.
Αν το εστιατόριο αποτύχει, έχει ήδη αποφασίσει ότι δεν θα επιστρέψει στις Η.Π.Α.
«Αν αύριο έρθει η συντέλεια του κόσμου και για οποιονδήποτε λόγο αυτό δεν πετύχει, , θα προτιμούσα πολύ περισσότερο να επιστρέψω στο νησί απ’ όπου κατάγομαι, ή και σε ένα οποιοδήποτε νησί του Αιγαίου και να φτιάξω μια μικρή επιχείρηση εκεί,» λέει. «Να βγάζω λιγότερα χρήματα, αλλά να ξυπνάω κάθε μέρα και να βλέπω τον πεντακάθαρο ουρανό και την πεντακάθαρη θάλασσα. Αυτή είναι η ελληνική μου πλευρά που λέει όχι στο αμερικάνικο όνειρο.»Ε
~~~
In 2009, Ari Vezene opened his own a restaurant in Athens. His experience in the restaurant industry has taught him many lessons about the Greek financial crisis and how it came to be.
The European Union holds a summit in Brussels later this week, with Greece at the top of the agenda. The new Greek prime minister has said he wants to renegotiate the tough austerity measures being imposed on it by the EU and the International Monetary Fund.
But some in Europe, chief among them Germany, want the Greeks to hold to their agreements.
Meanwhile, the situation for many small Greek businesses is very difficult. But one Greek-American, Ari Vezene, is finding his own path through the crisis. As the head chef and owner of Vezene Restaurant in Athens, Vezene said it was still kind of strange how he ended up here.
«I cannot say that I was one of those examples where I knew I wanted to become a chef, a restaurateur from the age of five,» he said. «That would be a total lie.»
Vezene was born in New York City to Greek parents. His family returned to Greece when he was eight. Vezene went back to the U.S. to go to college in the Chicago area. To make ends meet, he got his first restaurant job at a Burger King in Orland Park, Ill.
«As funny as it sounds, that was my very first job,» he said.
But Vezene didn’t last long at Burger King. Instead, he ended up in Chicago’s «Greek Town» working for a restaurant. He moved up from dishwasher, to waiter, and finally into the kitchen. Vezene said he fell in love with the food business.
Then in June 2005, he decided to return to Greece.
«I was losing my father,» he said. «Since I’m an only child, the family aspect of our culture is very important. So I felt it was my obligation to return to Greece to reunite with my family.»
Vezene wanted to start his own business right away. But the rents in Athens were too high so he got a job working at the restaurant in the Hilton Hotel. He worked double shifts to earn more money — and he learned about Greece’s unusual approach to credit.
«The term ‘line of credit’ in this country had no substance,» he said. «There were no credit bureaus, no background checks. What does that boil down to? We had companies coming to the restaurant hosting parties of 30 to 50 people and expecting to pay us three months later.»
In 2009, Vezene started his own restaurant, an Italian place on the Greek island of Meganisi. He didn’t get a loan; he paid for it all out of his own pocket.
The restaurant was so successful that he decided to take another big risk and opened his place, Vezene, in Athens last year. He admits that opening in the midst of a financial meltdown seems «a bit crazy» now. But he did his homework. He got a good location — in the shadow of the Hilton where he started out.
Vezene serves a mixed menu — some Greek stuff, some Italian. His specialties are top quality beef and fish dishes. Vezene said he prepays in cash for everything, which means he gets better deals.
Vezene caters to a higher-end Greek clientele, many of whom have stopped going out quite so much — not because they have less money, he said, but because they don’t want to draw attention to the fact that they still have the money to go out.
There is a secret to his success, according to Vezene.
«I have to say that my winning point was being Greek when I need to be Greek, and being American when I need to be American,» he said.
The American side comes out when he has to negotiate and make tough business decisions without letting personal feelings get in the way, he said, and the Greek side helps him adapt to reality.
«I cannot just go to city hall and turn everything upside down,» he said «I’m not going to change it. There’s no point of my fighting the system. I don’t have to like it, nor can I entirely change it. It takes more than one or two or 100 romantics to change this whole thing.»
So far, Vezene’s mix of old and new worlds has been successful. The restaurant is fully booked most nights. But Vezene said he knew it could all change at any moment, particularly with the economic situation in Greece.
If the restaurant fails, he’s already decided that he’s not going back to the U.S.
«If all hell breaks loose tomorrow and for some reason this doesn’t work out, I would much rather go back to my home island, or any island in the Aegean, and do a little business there,» he said. «Make less money but wake up everyday and look at the crystal clear sky, and the crystal clear water. This is me being Greek, and saying no to the American dream.»
Πηγή: PSI
Ευχαριστούμε θερμά στην Μαίρη Κατωπόδη για την μετάφραση του κειμένου.