Η εξέλιξη του πληθυσμού του Μεγανησίου τα τελευταία 150 χρόνια
Θα παρουσιάσουμε σήμερα την εξέλιξη του πληθυσμού του Μεγανησίου από το 1874 κι εδώ, οπότε και υπάρχουν επίσημα στοιχεία κρατικών απογραφών (πηγή: απογραφικό αρχείο της ΕΛΣΤΑΤ). Αφορμή φυσικά δεν είναι άλλη από την επισημοποίηση των στοιχείων της απογραφής του 2021, όπου μετρηθήκαμε μόλις 926 (486 άντρες και 440 γυναίκες).
Δυστυχώς, είναι η πρώτη φορά από την Ένωση των Επτανήσων και εδώ (στην ουσία από τον 18ο αιώνα κι εδώ) που ο πληθυσμός του νησιού πέφτει κάτω από τους χίλιους κατοίκους. Όμως ήταν το χρονικό μιας προαναγγελθείσης κατάστασης, ήταν αναπόφευκτο, κοιτώντας την κάμψη του πληθυσμού τις τελευταίες δεκαετίες.
Ας μείνουμε όμως στα στατιστικά, μιας και ο κοινωνικός αντίκτυπος αυτού του μαρασμού θέλει πολλή συζήτηση και σίγουρα δεν καλύπτεται με ένα άρθρο.
Η εξέλιξη του πληθυσμού λοιπόν ανά απογραφική περίοδο έχει ως εξής:
ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΜΕΓΑΝΗΣΙΟΥ
-ΑΠΟΓΡΑΦΗ 1879
ΣΥΝ:1095
ΑΝΔ: 588, ΓΥΝ: 507
-ΑΠΟΓΡΑΦΗ 1889
ΣΥΝ:1104 (+0,82%)
ΑΝΔ:541 ΓΥΝ: 563
-ΑΠΟΓΡΑΦΗ 1896
ΣΥΝ:1460 (+32,24%)
ΑΝΔ: 736 ΓΥΝ:724
ΚΑΤΩΜΕΡΙ: 369/378=747
ΒΑΘΥ: 30/0=30
ΣΠΑΡΤΟΧΩΡΙ: 325/341=666
ΜΑΔΟΥΡΗ:6/3=9
ΣΚΟΡΠΙΟΣ: 6/2=8
-ΑΠΟΓΡΑΦΗ 1907
ΣΥΝ: 1684 (+15,34%)
ΑΝΔ: 817 ΓΥΝ:867
-ΑΠΟΓΡΑΦΗ 1920
ΣΥΝ:1657 (-0,62%)
ΑΝΔ: 752 ΓΥΝ: 905
ΚΑΤΩΜΕΡΙ+ΒΑΘΥ: 387/510=897
ΣΠΑΡΤΟΧΩΡΙ: 356/391=747
ΣΚΟΡΠΙΟΣ: 3/4=7
ΣΠΑΡΤΗ: 6/0=6
-ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ Μ.ΑΣΙΑΣ 1923
ΣΥΝ: 315
ΑΝΔ:102, ΓΥΝ:213,
ΚΑΤΩΜΕΡΙ/ΒΑΘΥ: 71/133=204
ΣΠΑΡΤΟΧΩΡΙ: 31/80=111
-ΑΠΟΓΡΑΦΗ 1928 (ανήκουμε στον ν.Πρεβέζης)
ΣΥΝ:1640 (-1,02%)
ΑΝΔ: 710, ΓΥΝ: 930 ,
ΚΑΤΩΜΕΡΙ +ΒΑΘΥ: 363/528=891
ΣΠΑΡΤΟΧΩΡΙ: 347/402=749
-ΑΠΟΓΡΑΦΗ 1940 (ν.Πρεβεζης)
ΣΥΝ:2075 (+26,52%)
ΑΝΔ:954 , ΓΥΝ:1121 ,
ΚΑΤΩΜΕΡΙ+ΒΑΘΥ:526/672=1198
ΣΠΑΡΤΟΧΩΡΙ: 416/440=856
ΣΠΑΡΤΗ: 9/4=13
ΣΚΟΡΠΙΟΣ: 3/5=8
-ΑΠΟΓΡΑΦΗ 1951
ΣΥΝΟΛΟ: 2139 (+3,08%)
ΒΑΘΥ: 333
ΚΑΤΩΜΕΡΙ: 900
ΣΠΑΡΤΟΧΩΡΙ: 887
ΣΚΟΡΠΙΟΣ: 7
ΣΠΑΡΤΗ:12
-ΑΠΟΓΡΑΦΗ 1961
ΣΥΝΟΛΟ: 2008 (-6,12%)
ΒΑΘΥ: 286
ΚΑΤΩΜΕΡΙ: 888
ΣΠΑΡΤΟΧΩΡΙ: 822
ΣΚΟΡΠΙΟΣ: 4
ΣΠΑΡΤΗ: 8
-ΑΠΟΓΡΑΦΗ 1971
ΣΥΝΟΛΟ: 1664 (-17,13%)
ΒΑΘΥ: 215
ΚΑΤΩΜΕΡΙ: 756
ΣΠΑΡΤΟΧΩΡΙΟΥ: 682
ΣΚΟΡΠΙΟΣ: 7
ΣΠΑΡΤΗ: 4
-ΑΠΟΓΡΑΦΗ 1981
ΣΥΝΟΛΟ: 1346 (-19,11%)
ΒΑΘΥ: 197
ΚΑΤΩΜΕΡΙ: 588
ΣΠΑΡΤΟΧΩΡΙ: 554
ΣΚΟΡΠΙΟΣ:7
–ΑΠΟΓΡΑΦΗ 1991
ΣΥΝΟΛΟ: 1246 (-7,43%)
ΒΑΘΥ: 211
ΚΑΤΩΜΕΡΙ: 523
ΣΠΑΡΤΟΧΩΡΙ: 511
ΣΚΟΡΠΙΟΣ: 1
-ΑΠΟΓΡΑΦΗ 2001
ΣΥΝΟΛΟ: 1092 (-12,36%)
ΒΑΘΥ: 145
ΚΑΤΩΜΕΡΙ: 492
ΣΠΑΡΤΟΧΩΡΙ: 453
ΣΚΟΡΠΙΟΣ: 2
-ΑΠΟΓΡΑΦΗ 2011
ΣΥΝΟΛΟ: 1041 (-4,67%)
ΒΑΘΥ: 203
ΚΑΤΩΜΕΡΙ: 455
ΣΠΑΡΤΟΧΩΡΙ: 382
ΣΚΟΡΠΙΟΣ:1
-ΑΠΟΓΡΑΦΗ 2021 (-11,05%)
ΣΥΝΟΛΟ: 486/440= 926
Και το σχετικό ραβδόγραμμα, όπου η φθίση οπτικοποιείται πλήρως και σαφώς:
Και μερικές παρατηρήσεις για τις αυξομειώσεις του πληθυσμού.
1) Ο σημερινός μόνιμος πληθυσμός αντιστοιχεί σε εκείνον που είχαμε λίγο μετά την Επανάσταση του 1821, δηλαδή εδώ και 200 χρόνια. Απλά τότε δεν είχαν καλοκαιρινούς τουρίστες.
2) Η στασιμότητα στον πληθυσμό που παρατηρείται την δεκαετία του 1920, μολονότι ήρθαν και πρόσφυγες στο νησί, οφείλεται κυρίως σε μετανάστευση (πρώτο κύμα) προς την Αμερική, αλλά και επιδημίες της εποχής.
3) Η άνοδος συνεχίζεται μέχρι την δεκαετία του ’50 οπότε και το νησί φτάνει τον μέγιστο πληθυσμό του, παρά τον πόλεμο που μεσολάβησε.
4) Από το ’60 και μετά (από το ’55 ουσιαστικά) αρχίζει η σταδιακή πτώση του πληθυσμού (δεύτερο μεγάλο κύμα μετανάστευσης προς Αμερική και Αυστραλία).
5) Η πτώση συνεχίζεται από το ’70 και μετά, αυτή την φορά λόγω εσωτερικής μετανάστευσης και αστυφιλίας (Αθήνα, Πάτρα, Λευκάδα κατά κύριο λόγο).
6) Η κάμψη οξύνεται με τα χρόνια και παίρνει πλέον την μορφή ολοκληρωτικής εγκατάλειψης από τους ντόπιους, αν κανείς συνυπολογίσει ότι μετά την δεκαετία του ’90 έχουν εισαχθεί και πλέον διαμένουν μόνιμα πολλοί Βαλκάνιοι (κυρίως Αλβανοί) στο νησί μας- και ευτυχώς δηλαδή! Τουλάχιστον 100-150 από τους καταμετρημένους.
7) Υπάρχουν λύσεις; Ασφαλώς και υπάρχουν, αλλά αυτή είναι μία ακόμα από τις προκλήσεις του μέλλοντος που θα έχει να διαχειριστεί η δημοτική αρχή.
Γιώργος Γαβρίλης
24 Μαρτίου 2023 @ 08:37
Πολύ σωστά. Για πιάσε τώρα την εξέλιξη του «νόμιμου» πληθυσμού τις τελευταίες δεκαετίες του ξεπουλήματος των περιουσιών και της τσιμεντοποίησης, να δεις πόσοι μαζευτήκαμε για να φάμε τις «σάρκες» μας…