Πηγή: Λευκαδίτικα Νέα

Με απόφαση που συνυπέγραψαν ο Υπουργός και ο Αναπληρωτής Υπουργός, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης και Σωκράτης Φάμελλος, εγκρίθηκε το Περιφερειακό Χωροταξικό Πλαίσιο (ΠΧΠ) στα Ιόνια Νησιά, το οποίο αναθεωρεί και αντικαθιστά το προγενέστερο Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης της ίδιας Περιφέρειας. Με την απόφαση αυτή εγκρίνεται και περιβαλλοντικά το ΠΧΠ.

Σημείωμα: Περιφερειακό Χωροταξικό Πλαίσιο Ιονίων Νήσων

Η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων είναι μια νησιωτική περιφέρεια, ένα νησιωτικό σύμπλεγμα 33 νησιών, που παρουσιάζει τα δομικά χαρακτηριστικά του νησιωτικού χώρου (απομόνωση γεωγραφικής θέσης, δυσκολίες πρόσβασης και διασύνδεσης λειτουργιών). Οι προκλήσεις αυτές είναι ιδιαίτερα έντονες στα μικρά νησιά της Περιφέρειας. Ο παράκτιος και θαλάσσιος χώρος είναι δέκτης οικιστικών και τουριστικών πιέσεων, της ρύπανσης και των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, ενώ ο ορεινός και ημιορεινός χώρος χαρακτηρίζεται από τάσεις εγκατάλειψης.

Πρόκειται για μια Περιφέρεια η οποία επλήγη πολύ σοβαρά από την κρίση, αφού την περίοδο 2007-2014 υπέστη μείωση του ΑΕΠ της κατά 28%, έναντι αντίστοιχης μείωσης 23,5% πανελλαδικά. Βασίζεται κυρίως στο τουρισμό, το εμπόριο, τις μεταφορές που παράγουν σχεδόν το ήμισυ του συνολικού προϊόντος και της συνολικής απασχόλησης. Αρκετά χαμηλή είναι η συμμετοχή της γεωργίας, της βιομηχανίας και των κατασκευών. Είναι η τέταρτη στη χώρα Περιφέρεια με το υψηλότερο κατά κεφαλή εισόδημα και η δεύτερη κατά σειρά με το χαμηλότερο ποσοστό ανεργίας. Δείγματα ενθαρρυντικά για την ανάκαμψη μιας Περιφέρειας που παρουσιάζει σημαντικές προοπτικές χωρικής και κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης. Ιδιαίτερα κρίσιμη είναι η ένταξή της στη στρατηγική για τη Μακροπεριφέρεια Αδριατικής – Ιονίου, μέσω προγραμμάτων συνεργασίας καθώς και η ενίσχυση διαπεριφερειακών σχέσεων με την ηπειρωτική χώρα.

Η Περιφέρεια του Ιονίου είναι ένας πρωταθλητής για τη χώρα στον τομέα του τουρισμού. Εντοπίζονται σημαντικές προοπτικές από την αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος, σε σύνδεση με τον αγροδιατροφικό τομέα και γενικότερα με τον πρωτογενή τομέα και τον πολιτισμό. Επιπλέον, αναδεικνύονται σημαντικές δυνατότητες ανάπτυξης στον τομέα της ενέργειας, με εμπλουτισμό των ΑΠΕ. Παράλληλα η έρευνα και πιθανή εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στον θαλάσσιο χώρο θέτει νέα δεδομένα ως κομβική δραστηριότητα για την οικονομία. Η Περιφέρεια χαρακτηρίζεται από ένα ιδιαίτερης ομορφιάς και ποιότητας φυσικό περιβάλλον και αξιόλογη πολιτιστική κληρονομιά, παράμετροι που αποτελούν πόρους προστασίας και ανάδειξης.

1. Προτεραιότητες του ΠΧΠ Ιονίων Νήσων:

► Η περαιτέρω άρση της απομόνωσης που προκύπτει από τη νησιωτική γεωγραφία της Περιφέρειας και την τόνωση της αναπτυξιακής της θέσης, με την ενίσχυση της εξωστρέφειας, της διαπεριφερειακής και ενδοπεριφερειακής συνοχής.

► Η προώθηση της ιδιαιτερότητας του νησιωτικού χώρου στον χωρικό σχεδιασμό, ως μια οριζόντια πολιτική για τα νησιά και ιδιαίτερα τα μικρά νησιά, με κίνητρα για τις εναέριες και θαλάσσιες μεταφορές αγαθών και ανθρώπων, τη χρήση νέων τεχνολογιών και καινοτομιών για την επικοινωνία και τις μεταφορές, την ανάπτυξη ειδικών μορφών τουρισμού, τη σύνδεση πρωτογενούς – δευτερογενούς τομέα με την τουριστική αγορά, που από κοινού θα ενισχύσουν την ενδογενή ανάπτυξη.

► Ο συνδυασμός της ανάπτυξης του τουρισμού με την ανάπτυξη του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα, με βάση το αγροδιατροφικό πρότυπο, και η αποθάρρυνση της «μονοκαλλιέργειας» του τουρισμού.

► Το πρότυπο του τουρισμού θα πρέπει να αφορά στην αναβάθμιση του συμβατικού, μαζικού τουρισμού, σε συνδυασμό με την ανάπτυξη ειδικών και εναλλακτικών μορφών τουρισμού και με προβολή του ιδιαίτερου φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος και τοπίου.

► Η ισόρροπη χωρική οργάνωση στο πλαίσιο της αειφόρου ανάπτυξης, μέσω της σύνταξης Τοπικών Χωρικών Σχεδίων σε όλους τους Δήμους και η παροχή κατευθύνσεων για τον αστικό, περιαστικό, εξωαστικό, αγροτικό, ορεινό, ημιορεινό, παράκτιο και θαλάσσιο χώρο.

► Η προστασία και ανάδειξη και ορθολογισμένη διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος, του τοπίου και της πολιτιστικής κληρονομιάς, που θα εξυπηρετήσει τους μακροπρόθεσμους αναπτυξιακούς στόχους, ιδίως με την ενίσχυση της ταυτότητας των Ιονίων Νήσων.

► Η ενίσχυση των υποδομών πληροφορικής και επικοινωνιών υψηλής τεχνολογίας με προτεραιότητα στη διάδοση και ενίσχυση της χρήσης τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, ώστε να αντιμετωπιστεί η ασυνέχεια της Περιφέρειας από τη θάλασσα και να ενισχυθεί η περιφερειακή συνοχή.

► Η ενίσχυση της πολιτικής εξωστρέφειας σε συνδυασμό με την πολιτική της έξυπνης ανάπτυξης σε μια σειρά επιχειρηματικών πρωτοβουλιών που δύνανται να αναπτυχθούν σε περιφερειακό, αλλά και διαπεριφερειακό επίπεδο.

2. Το χωρικό πρότυπο της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων

Το πρότυπο χωρικής ανάπτυξης δίνει έμφαση στα «πράσινα νησιά», τη «γαλάζια ανάπτυξη».

► Τα «πράσινα νησιά» αναφέρονται στην ανάπτυξη της «πράσινης οικονομίας», την τόνωση της κοινωνικής και εδαφικής συνοχής, την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, την ενίσχυση του πολιτισμού και της έρευνας, των υποδομών πληροφορικής και επικοινωνιών.

► Η «γαλάζια ανάπτυξη» αναφέρεται στην ανάπτυξη του θαλάσσιου χώρου με ταυτόχρονη προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος.

Στο πλαίσιο αυτό προωθείται η αναβάθμιση της ποιότητας ζωής, η αντιμετώπιση των δυσμενών όψεων της νησιωτικότητας, η βελτίωση της προσπελασιμότητας, η προσαρμογή των πολιτικών στη μικρή κλίμακα και η ανάπτυξη ίσων ευκαιριών, αναγνωρίζοντας τις ιδιαιτερότητες του νησιωτικού χώρου, τόσο του χερσαίου όσο και του θαλάσσιου και την προστασία του περιβάλλοντος.

Οι βασικοί αναπτυξιακοί άξονες είναι:

Η Περιφέρεια εντάσσεται στο δημιουργούμενο δυτικό άξονα ανάπτυξης εθνικής εμβέλειας, που συνδέεται με τον άξονα μεταφορών της Ιόνιας Οδού.

Προτείνεται:

► Ο διαμήκης άξονας ανάπτυξης Βορρά – Νότου. Προωθείται η ενίσχυσή του με συνδυασμό θαλάσσιων και οδικών συνδέσεων – κατακόρυφες συνδέσεις των νησιών με τα λιμάνια τους στα οποία καταλήγει ο οδικός άξονας Βορρά – Νότου του κάθε νησιού, καθώς και τον θαλάσσιο διάπλου.

► Οι οριζόντιοι άξονες: προωθείται η ενίσχυση των οριζόντιων αξόνων – διασυνδέσεων των νησιών με τα λιμάνια της ηπειρωτικής χώρας, ως άξονες διαπεριφερειακής σημασίας. Μέσω αυτών επιτυγχάνεται η σύνδεση με τον δυτικό εθνικό αναπτυξιακό άξονα, την Ιόνια Οδό και μέσω αυτής με την Εγνατία Οδό.

Οι κύριοι πόλοι ανάπτυξης είναι:

1. Αστικοί πόλοι: Είναι οι πόλεις – έδρες των Περιφερειακών Ενοτήτων: Κέρκυρα, Λευκάδα, Αργοστόλι, και Ζάκυνθος. Από αυτούς, η Κέρκυρα είναι εθνικής σημασίας και οι υπόλοιπες πόλεις είναι περιφερειακής σημασίας. Προτείνονται μέτρα για την αναστολή της διάχυσης του αστικού χώρου με τη μορφή της εκτός σχεδίου δόμησης, σε συνδυασμό με πολιτικές εξυγίανσης και ανάπλασης του αστικού χώρου κατά προτεραιότητα στις παλιές πόλεις της Κέρκυρας και της Λευκάδας.

2. Τουριστικοί πόλοι: Ως τουριστικοί πόλοι θεωρούνται οι σημειακές και γραμμικές τουριστικές αναπτύξεις, οι οποίες συγκεντρώνουν και στην συνέχεια διαχέουν την τουριστική ανάπτυξη. Γενικά προωθείται η χωρική οργάνωση των τουριστικών πόλων και η ανάσχεση της γραμμικής ανάπτυξης. Ιεραρχούνται ως εξής:

• Εθνικής εμβέλειας: η πόλη της Κέρκυρας, η Παλαιοκαστρίτσα και οι δύο γραμμικές αναπτύξεις Μπενίτσες – Πέραμα και Κέρκυρα – Ύψος στην Κέρκυρα, ο Γάιος στους Παξούς, η πόλη της Λευκάδας, το Νυδρί και η γραμμική ανάπτυξη Νικιάνα – Βλυχό στη Λευκάδα, το Αργοστόλι και το Φισκάρδο στην Κεφαλονιά, το Βαθύ στην Ιθάκη και ο κόλπος του Λαγανά στη Ζάκυνθο.
• Περιφερειακής εμβέλειας: η Κασσιόπη, το Σιδάρι, ο Ίσσος και ο Κάβος στην Κέρκυρα, η Σκάλα και η γραμμική ανάπτυξη Πεσσάδα – Λουρδάτα στην Κεφαλονιά, η Βασιλική και ο Αγ. Νικήτας στη Λευκάδα, η περιοχή του Πλάνου – Τσιλιβή και η γραμμική ανάπτυξη Αργάσι – Βασιλικός στη Ζάκυνθο.

Οι πύλες του δικτύου μεταφορών είναι:

1. Οδικές Πύλες: Η μόνη οδική πύλη εθνικής σημασίας είναι η Λευκάδα, λόγω της οδικής σύνδεσής της με την ηπειρωτική χώρα.

2. Θαλάσσιες Πύλες: Στις διεθνείς θαλάσσιες πύλες περιλαμβάνονται οι λιμένες της Κέρκυρας, της Λευκάδας, του Αργοστολίου, της Σάμης και της Ζακύνθου. Προωθούνται νέες υποδομές για υδατοδρόμια και για τη διεθνή κρουαζιέρα. Εθνικές θαλάσσιες πύλες αποτελούν οι λιμένες που εξυπηρετούν κυρίως διαπεριφερειακές συνδέσεις και συγκεκριμένα: Λευκίμμη, Πόρος, Πισαετός και Βαθύ Ιθάκης. Ως περιφερειακές θαλάσσιες πύλες ορίζονται όλα τα λιμάνια των μικρών νησιών και του κατακόρυφου άξονα: Βασιλική, Φισκάρδο, Πεσσάδα και Άγιος Νικόλαος.

3. Αεροπορικές Πύλες: Ως αεροπορικές πύλες νοούνται όλοι οι αερολιμένες, που βρίσκονται στην Περιφέρεια (Κέρκυρας, Κεφαλληνίας και Ζακύνθου).

3. Κατευθύνσεις χωρικής οργάνωσης

(α) Οικιστικό δίκτυο

Ιδιαίτερη βαρύτητα δίδεται στην αναβάθμιση του ρόλου όλων των αστικών κέντρων, που θα πρέπει να δρουν συμπληρωματικά της Κέρκυρας (έδρας της Περιφέρειας).

Επιπλέον δίνεται έμφαση στην ανάπτυξη δικτύων, εκτός του τουρισμού, σε λοιπές δραστηριότητες του τριτογενούς τομέα (τραπεζικό σύστημα, εμπόριο, έρευνα, τεχνολογία, πληροφορική και επικοινωνίες, πολιτισμός).

Προωθείται η βελτίωση της ποιότητας ζωής, με ισόρροπη κατανομή κοινωνικών εξυπηρετήσεων και αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών του δημόσιου τομέα και ιδιαίτερα υπηρεσιών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας υγείας.

Όσον αφορά την εκπαίδευση και την έρευνα, προβλέπεται η σύνδεση της παραγωγικής βάσης της Περιφέρειας με κέντρα έρευνας και ανάπτυξης Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών και πανεπιστημιακά ιδρύματα.

Ειδικότερα προωθείται η περαιτέρω ανάπτυξη του Ιόνιου Πανεπιστημίου με την επέκταση της δραστηριότητας του τόσο στην Περιφέρεια όσο και σε άλλους τομείς εκπαίδευσης και έρευνας.

(β) Παραγωγικές δραστηριότητες

Πρωτογενής τομέας:

• Στον κλάδο της γεωργίας, έμφαση θα πρέπει να δοθεί στη διατήρηση και αύξηση της παραγωγής των τοπικών προϊόντων, στη στροφή προς τις βιολογικές εκμεταλλεύσεις και στην καθετοποίηση της αγροτικής παραγωγής.
• Στον κλάδο της κτηνοτροφίας προωθείται η πρόληψη συγκρουσιακών σχέσεων με άλλες δραστηριότητες και η χωροθέτηση κτηνοτροφικών ζωνών από τον υποκείμενο σχεδιασμό. Στόχος είναι η ισόρροπη ανάπτυξη του κλάδου με τις υπόλοιπες παραγωγικές δραστηριότητες και με κατάλληλες υποδομές προσαρμοσμένες στην ιδιαιτερότητα της νησιωτικότητας.
• Στον κλάδο της αλιείας, προβλέπεται η περαιτέρω βελτίωση των υφιστάμενων και η δημιουργία νέων αλιευτικών καταφυγίων και υποδομών για την μεταποίηση και εμπορία των αλιευμάτων, ενώ αξιόλογη σε μέγεθος δραστηριότητα αποτελούν και οι ιχθυοκαλλιέργειες. Ιδιαίτερη βαρύτητα θα πρέπει να δοθεί στην αποφυγή των συγκρούσεων με τις δραστηριότητες του τουρισμού και της αναψυχής στην παράκτια ζώνη και η προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος.

Δευτερογενής τομέας:

Προωθείται η χωρική οργάνωση της μεταποιητικής δραστηριότητας, λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία της μικρής και ποιοτικής παραγωγής μεταποιημένων προϊόντων για την κλίμακα του νησιωτικού χώρου και την προβολή της τοπικότητας των Ιονίων και του κάθε νησιού ξεχωριστά.

Εξορυκτικές δραστηριότητες – Υδρογονάνθρακες

Προωθείται η έρευνα και πιθανή εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στον θαλάσσιο χώρο ως δραστηριότητα επιπέδου εθνικής οικονομίας με:

• τους κατάλληλους όρους και περιορισμούς στο πλαίσιο ολοκληρωμένων πολιτικών της θαλάσσιας οικονομίας και της θαλάσσιας στρατηγικής
• την προϋπόθεση του αυστηρού ελέγχου των προτύπων προστασίας του περιβάλλοντος, λαμβάνοντας υπόψη τη σεισμικότητα της περιοχής και το βάθος εξόρυξης.

Ο καθορισμός χωρικών ενοτήτων εξόρυξης υδρογονανθράκων θα ακολουθήσει τις αντίστοιχες έρευνες στο Ιόνιο (περιοχή βόρεια και δυτικά της Κέρκυρας, περιοχή Ιθάκης – Κεφαλονιάς, περιοχή Πατραϊκού Κόλπου και περιοχή νοτιοανατολικά της Ζακύνθου).

Στον κλάδο των βιομηχανικών ορυκτών και των αδρανών υλικών προωθείται η οργάνωση της δραστηριότητας σε λατομικές ζώνες, υπό την προϋπόθεση της συμβατότητας με τις λοιπές δραστηριότητες και λαμβάνοντας υπόψη την προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος.

ΑΠΕ

Καθώς στην Περιφέρεια Ιονίου, σχεδόν όλα τα κατοικημένα νησιά είναι διασυνδεδεμένα µε το ηπειρωτικό σύστημα διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, είναι αυξημένες και οι δυνατότητες ανάπτυξης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).

Η περαιτέρω ανάπτυξη των ΑΠΕ, όπου η Περιφέρεια εμφανίζει σημαντικό δυναμικό, και η προώθηση δράσεων ενεργειακής αναβάθμισης µε έμφαση στον κτιριακό τομέα και τον εκσυγχρονισμό των υποδομών μεταφορών και των οχημάτων µε προώθηση τεχνολογιών βελτίωσης ενεργειακής απόδοσης αποτελούν βασικές προτεραιότητες.

Οι προτεινόμενες χωρικές ενότητες ΑΠΕ στον χερσαίο χώρο περιλαμβάνουν κατά προτεραιότητα τις ημιορεινές και ορεινές περιοχές της ενδοχώρας των μεγάλων νησιών.

Κριτήριο αποτελεί η ένταξη στο τοπίο και η προστασία της γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας, με επιτρεπόμενες ζώνες τις χέρσες και χορτολιβαδικές εκτάσεις. Επιπλέον, προωθείται η ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων.

Φυσικό αέριο

Διερευνάται η δυνατότητα εισαγωγής του φυσικού αερίου στο ενεργειακό ισοζύγιο της Περιφέρειας, η ένταξη στον μακροπρόθεσμο ενεργειακό σχεδιασμό και στο πρόγραμμα δράσης του ΔΕΣΦΑ, με δημιουργία του αντίστοιχου δικτύου ή με την αξιοποίηση τεχνολογιών αποκεντρωμένης χρήσης.
Επιπλέον, διερευνάται η σύνδεση της Περιφέρειας με αγωγούς φυσικού αερίου που προωθούνται σε επίπεδο διακρατικών συμφωνιών.

Τουρισμός:

Προβλέπεται η αναβάθμιση του μαζικού τουρισμού, η ανάπτυξη του ποιοτικού τουρισμού και η διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος μέσω της ενίσχυσης ειδικών και εναλλακτικών μορφών τουρισμού, με προβολή του ιδιαίτερου φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος και του τοπίου. Το πρότυπο ανάπτυξης του τουρισμού συνδυάζει τον υφιστάμενο μαζικό τουρισμό με την ανάπτυξη ειδικού και εναλλακτικού τουρισμού, με εκσυγχρονισμό των υφισταμένων μονάδων και ποιοτικές νέες κατασκευές.

Η τουριστική δραστηριότητα στην Περιφέρεια αναπτύσσεται με δύο βασικές μορφές: παραθαλάσσιου, μαζικού τουρισμού και ειδικού – εναλλακτικού τουρισμού.

• Οι περιοχές παραθαλάσσιου, μαζικού τουρισμού της Περιφέρειας αποτελούν αναπτυγμένες και αναπτυσσόμενες τουριστικά περιοχές. Οι αναπτυγμένες τουριστικά περιοχές εντοπίζονται στον παράκτιο χώρο των Π.Ε. Κέρκυρας και Ζακύνθου και οι αναπτυσσόμενες τουριστικά περιοχές εντοπίζονται στον παράκτιο χώρο των Π.Ε. Λευκάδας και Κεφαλονιάς.
• Οι περιοχές με περιθώρια ανάπτυξης ειδικού και εναλλακτικού τουρισμού εντοπίζονται στα νησιά: Κέρκυρα, Λευκάδα, Κεφαλονιά, Ιθάκη και Ζάκυνθος, καθώς και τα Διαπόντια νησιά, Παξοί, Αντίπαξοι, Μεγανήσι, Κάλαμος, Καστός.

Βασική κατεύθυνση είναι η ανάπτυξη του τουρισμού με συνδυασμό των δύο αυτών μορφών τουρισμού.

• Για τον μαζικό, παραθαλάσσιο τουρισμό δίδεται η κατεύθυνση εξυγίανσης, αποκατάστασης και αναβάθμισης των περιοχών όπου έχει ήδη αναπτυχθεί.
• Για τον ειδικό και εναλλακτικό τουρισμό δίδεται η κατεύθυνση αειφορικής ανάπτυξης στις υπόλοιπες παράκτιες περιοχές και την ενδοχώρα.

Στόχος είναι η βιώσιμη ανάπτυξη του τουρισμού, αντιμετωπίζοντας ταυτόχρονα την κλιματική αλλαγή, η οποία αποτελεί σημαντική απειλή για τις παράκτιες περιοχές και επομένως για τον τουρισμό.

Επιπρόσθετα, στο πλαίσιο της περαιτέρω ανάπτυξη του θαλάσσιου τουρισμού προωθείται ο τουρισμός σκαφών αναψυχής, ο τουρισμός κρουαζιέρας και ο τουρισμός καταδύσεων αναψυχής και θαλάσσιου αθλητισμού, με τη δημιουργία καταδυτικών πάρκων αναψυχής – φυσικών μουσείων θαλάσσιων οικοσυστημάτων και εναλίων αρχαιοτήτων.

(γ) Φυσικό περιβάλλον, πολιτιστική κληρονομιά και Τοπίο

Οι στρατηγικές κατευθύνσεις εστιάζουν: στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, στην προώθηση της «πράσινης οικονομίας» και στην αειφόρο διαχείριση και προστασία φυσικών πόρων.

Η πολιτική της προστασίας του περιβάλλοντος, του τοπίου και της πολιτιστικής κληρονομιάς, εκτός της διάδρασης και της συνέργειας που μπορεί να έχει σε άλλες στρατηγικές ή αναπτυξιακούς στόχους, θα συμβάλλει στη δημιουργία πολιτιστικής ταυτότητας και θα ενισχύσει την περιφερειακή συνοχή.

Προωθούνται οικο-πολιτιστικές διαδρομές που θα συμπεριλάβουν:

• τα αξιόλογα φυσικά χερσαία και ειδικά τα αγροτικά τοπία (ελαιώνες, πεζούλες, παλιά ελαιοτριβεία, μύλοι, κλπ) και θαλάσσια τοπία (λιβάδια Ποσειδωνίας), σε συνδυασμό με το πολιτιστικό τοπίο (ενετικά κάστρα, μοναστήρια, εκκλησίες και ξωκλήσια)
• τους παραδοσιακούς, αξιόλογους και ενδιαφέροντες οικισμούς και οικιστικά σύνολα
• τους κηρυγμένους αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία
• τις μη κηρυγμένες αρχαιολογικές θέσεις, μνημεία και σύνολα
• τις ακτές

Ειδικότερα, οικο-πολιτιστικές διαδρομές προβλέπονται σε Κέρκυρα (Διαπόντιων Νήσων, Παντοκράτορα, Βορειοδυτικής Κέρκυρας, Κεντρικής Κέρκυρας, Νότιας Κέρκυρας), Παξούς, Λευκάδα (Βόρειας και Δυτικής Λευκάδας, Ανατολικής Λευκάδας), Μεγανησίου, Κεφαλονιάς (Βόρειας και Δυτικής Κεφαλονιάς, Κεντρικής και Νότιας Κεφαλονιάς), Ιθάκης (Ιθάκης, Εχινάδων) και Ζακύνθου.

Για την προστασία του τοπίου και ιδιαίτερα για το αγροτικό τοπίο και των άλλων στοιχείων που προσδίδουν ιδιαίτερη ταυτότητα στην Περιφέρεια (όπως π.χ. οι ελαιώνες, οι πεζούλες, τα σπήλαια, τα λιμναία – θαλάσσια οικοσυστήματα, κ.λπ.) προτείνονται ευρείες ζώνες τοπίου: Διαπόντιων Νήσων, Κέρκυρας, Παξών, Λευκάδας, Μεγανησίου – Καλάμου – Καστού, Κεφαλονιάς, Ιθάκης και Ζακύνθου.

Οι ζώνες τοπίου που εντοπίζονται στην Περιφέρεια χαρακτηρίζονται και αξιολογούνται με βάση την αξία τους σε Διεθνούς, Εθνικής και Περιφερειακής αξίας ή σε Ιδιαίτερα Υποβαθμισμένων και δίδονται οι αντίστοιχες κατευθύνσεις.

(δ) Μεταφορικές και τεχνικές υποδομές

Μεταφορική υποδομή

Στόχος είναι η προώθηση της ιδιαιτερότητας του νησιωτικού χώρου, με πύκνωση των αεροπορικών και θαλάσσιων συνδέσεων, η τόνωση των μεταφορών που συμβάλλουν στην ενδοπεριφερειακή συνοχή, η ενίσχυση της συνδυασμένης και συμπληρωματικής χρήσης αεροπορικών και ακτοπλοϊκών μέσων, η προώθηση της πολιτικής του «μεταφορικού ισοδύναμου» καθώς και η χρήση νέων τεχνολογιών και καινοτομιών για την επικοινωνία και τις μεταφορές.

• Προτεραιότητα έχει η υλοποίηση του διαμήκη άξονα διασύνδεσης των νησιών Βορρά-Νότου, σε συνδυασμό με τον «Ιόνιο Διάπλου», καθώς και η διασύνδεσή του, στο πλαίσιο των συνδυασμένων μεταφορών – οδικές και θαλάσσιες.
• Προτεραιότητα αποτελεί, επίσης, η υλοποίηση των λιμενικών έργων και υποδομών που συμβάλλουν στην ενδοπεριφερειακή συνοχή και η σύνδεσή τους στο πλαίσιο του «Ιόνιου Διάπλου», καθώς και οι συνδυασμένες μεταφορές, με βελτιώσεις των λιμανιών και του διαμήκη οδικού άξονα στο κάθε νησί, όπως και με τα λιμενικά έργα σύνδεσης της Περιφέρειας με το χερσαίο διευρωπαϊκό δίκτυο της ηπειρωτικής Ελλάδας και της Ιταλίας.
• Κρουαζιέρα – Σκάφη αναψυχής: Προωθείται η ανάπτυξη υποδομών διεθνούς και περιφερειακής κρουαζιέρας στην Περιφέρεια. Για τους λιμένες της Κέρκυρας και του Αργοστολίου θα πρέπει να διερευνηθεί η δυνατότητα ανάπτυξής τους ως “home port” λιμένες κρουαζιέρας. Στο πλαίσιο της συγκρότησης ενός δικτύου μαρίνων και τουριστικών καταφυγίων στο Ιόνιο Πέλαγος δίδεται προτεραιότητα στα σκάφη αναψυχής στα λιμάνια των εδρών των Π.Ε. και προωθείται η πύκνωση του δικτύου τουριστικών λιμένων, καταφυγίων και αγκυροβολίων.
• Υδροπλάνα: Προτείνεται η ένταξη των υδροπλάνων ως νέου μεταφορικού μέσου περιφερειακής και διαπεριφερειακής εμβέλειας με χωροθέτηση υδατοδρομίων στα νησιά της Περιφέρειας.

Δίκτυα τεχνικής υποδομής

Στερεά Απόβλητα

Για τη διαχείριση των απορριμμάτων υιοθετούνται οι κατευθύνσεις του Περιφερειακού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων ως προς τις προβλεπόμενες υποδομές διαχείρισης. Μεταξύ άλλων προωθείται ο περιορισμός της ενεργειακής και περιβαλλοντικής επιβάρυνσης των νησιών και ιδιαίτερα των παράκτιων περιοχών, η ανακύκλωση, η μείωση της παραγωγής αποβλήτων στην πηγή και η επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση αποβλήτων εκσκαφών, κατασκευών και κατεδαφίσεων.

Αντιπλημμυρικά έργα και διαχείριση υδάτινων πόρων

Στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης πολιτικής για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων, προωθούνται έργα αντιπλημμυρικής προστασίας στην Περιφέρεια.

Σε Κέρκυρα, Κεφαλονιά, Λευκάδα και Ζάκυνθο προωθείται κατά προτεραιότητα η κατασκευή αντιπλημμυρικών έργων στους χείμαρρους, με προτεραιότητα στις περιοχές που εμφανίζουν συχνότερα πλημμυρικά φαινόμενα, καθώς επίσης και η κατασκευή μικρών ορεινών φραγμάτων και έργων εμπλουτισμού του υδροφόρου ορίζοντα.

Παράλληλα, προτείνονται έργα λιμενοδεξαμενών, ομβροδεξαμενών, διαχείρισης των πηγών, γεωτρήσεις και μονάδες αφαλάτωσης.

Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στον παράκτιο χώρο, ως αποδέκτη σημαντικών οικιστικών και τουριστικών πιέσεων, και ως έναν χώρο που χρήζει ειδικής μέριμνας λόγω της παραμέτρου της κλιματικής αλλαγής, μέσω της προώθησης έργων αντιμετώπισης της διάβρωσης των ακτών (π.χ. στις παραλίες Πευκούλια, Άη Γιάννη κ.λπ. Λευκάδας).

Επιπλέον, προωθούνται έργα για την αντιμετώπιση των κατολισθήσεων (π.χ. σε Λευκάδα, Ζάκυνθο).

Ύδρευση – Επεξεργασία Λυμάτων

Προωθούνται κατά προτεραιότητα έργα εκσυγχρονισμού και αντικατάστασης των παλιών δικτύων ύδρευσης και του παλιού εξοπλισμού σε συνδυασμό με την εγκατάσταση κατάλληλου εξοπλισμού για τον εντοπισμό τυχόν βλαβών και την έγκαιρη αποκατάστασή τους. Θα πρέπει να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα ποιότητας της ύδρευσης στην Κέρκυρα, στους Παξούς και στην Ιθάκη και να μελετηθούν οι δυνατότητες μεταφοράς από την ηπειρωτική περιοχή.

Επίσης, προωθείται η αναβάθμιση και ο εκσυγχρονισμός των υφιστάμενων Εγκαταστάσεων Επεξεργασίας Λυμάτων και η κατασκευή νέων, κατά προτεραιότητα στους παραθαλάσσιους οικισμούς και στις παράκτιες και τουριστικά ανεπτυγμένες περιοχές, στα σημαντικά οικιστικά κέντρα της ενδοχώρας, στις λιμενικές υποδομές και σε κάθε οργανωμένο υποδοχέα μεταποιητικών δραστηριοτήτων.

4. Εφαρμογή και περαιτέρω κατευθύνσεις

Προτείνονται Περιοχές Ειδικών Χωρικών Παρεμβάσεων:

• Στην Π.Ε. Κέρκυρας τα μικρά νησιά: Παξοί, Αντίπαξοι και Διαπόντιοι Νήσοι, καθώς και η περιοχή της ενδοχώρας στην οποία περιλαμβάνονται οι ορεινοί όγκοι Άγιοι Δέκα στη μέση Κέρκυρα και Παντοκράτορας στη βόρεια Κέρκυρα και οι φθίνοντες και παραδοσιακοί οικισμοί.
• Στην Π.Ε. Ιθάκης, ολόκληρο το νησί της Ιθάκης.
• Στη Π.Ε. Ζακύνθου, η περιοχή των οικισμών της Ρίζας.
• Επιπλέον, προτείνεται να ενταχθούν τα νησιά της Κεφαλονιάς, της Λευκάδας και της Ζακύνθου ως ΠΕΧΠ λόγω των σεισμών για την ολοκληρωμένη αντιμετώπιση των ζημιών, καθώς και το νησιωτικό σύμπλεγμα του Δήμου Μεγανησίου.

Τέλος, προωθούνται προγράμματα ολοκληρωμένων αστικών αναπλάσεων (μέσω του εργαλείου των Σχεδίων Ολοκληρωμένων Αστικών Παρεμβάσεων) στα ιστορικά κέντρα της Κέρκυρας (μνημείο UNESCO), της Λευκάδας (παλιά πόλη και είσοδός της) και της Ζακύνθου (με προτεραιότητα την παραλία και το πολεοδομικό κέντρο).