Μετά την Κρητική Επανάσταση  του 1866-69 και το ολοκάυτωμα στην μονή Αρκαδίου η Εθνική Κυβέρνηση απέστειλε έκκληση βοήθειας προς αρωγή των βασανισμένων Κρητών. Η Ελλαδική Εκκλησία και οι τοπικοί άρχοντες ανέλαβαν τότε να πραγματοποιήσουν εράνους σε όλη την χώρα. Έτσι, ο τότε Μητροπολίτης Λευκάδας Γρηγόριος απέστειλε επιστολές σε όλους τους Δημάρχους (τα Επτάνησα είχαν μόλις το 1864 ενωθεί με την Ελλάδα) ώστε να συνδράμουν.

Αριθμ.499

Διεκ.13

Εν Λευκάδι

τη 11 Ιουλίου 1867

Βασίλειον της Ελλάδος

Ο Μητροπολίτης Λευκάδος

Προς τους εν τη Επαρχία Λευκάδος

Κυρίους Δημάρχους

  Επειδή προσκαλούμεθα ν’ απαντήσωμεν οριστικώς εις την Ιεράν Σύνοδον περί του αποτελέσματος των συνεισφορών υπέρ των λιμωτουσών Κρητικών οικογενειών, δια τούτο παρακαλούμεν Υμάς, Κύριε Δήμαρχε, ν’ αποστείλητε ημίν την ταχίστην το μέχρι τούδε συλλεχθέν χρηματικόν ποσόν εν τω Δήμω σας, συν τοις σχετικοίς καταλόγοις. Όπου δ’ αν δεν ενεργήθησαν συνεισφοραί, θέλετε προσκαλέσει τους ιερείς και επιβάλλει αυτοίς εν ονόματι Ημών το καθήκον του να ενεργήσωσιν ό,τι η θρησκεία και η Πατρίς επιβάλλει αυτοίς να πράξωσιν εν τω προκειμένω. Τον δε αδικαιολογήτως πράξαντα, ή τον αποποιηθέντα δια προφάσεων να ενεργήση ιερέα θέλετε καταγγείλει αμέσως ενώπιον ημών…

+ Ο Λευκάδιος Γρηγόριος

Ωστόσο φαίνεται ότι η προσπάθεια αυτή δεν είχε και τόσο άμεση ανταπόκριση, αφού εκτός από τον Έπαρχο Λευκάδας, οι Δήμαρχοι δεν έστελναν χρήματα από τους εράνους. Αυτό οδήγησε τον Γρηγόριο, που είχε επωμιστεί καθώς φαίνεται την σχετική οικονομική σταυροφορία σε νέο κύκλο οργισμένων επιστολών. Ειδικά για το Μεγανήσι υπάρχει η εξής επιστολή:

Αριθμ. 507

εν Λευκάδι

τη 31η Ιουλίου 1867

Βασίλειον της Ελλάδος

Προς τον Κύριον Έπαρχο Λευκάδος

  Πληροφορηθέντες παρά του εφημερίου Μεγανησίου, ότι εγένετο εκείσε η υπέρ των Κρητικών οικογενειών συνεισφορά, και παρεδόθησαν τα χρήματα προ μηνός σχεδόν εις τον Δήμαρχον Ταφίων. Παρακαλείσθε ίνα διατάξητε εντόνως αυτόν ω’ αποστείλη αυτά επειγόντως εις Ημάς.

  Δράττοντες δε της περιστάσεως, παρακαλούμεν Υμάς κ. Έπαρχε, ίνα διατάξητε και τους ετέρους Δημάρχους ω’ αποστείλωσιν εις Ημάς τα συλλεχθέντα χρήματα. Διότι επληροφορήθημεν ότι πολλοί εξ αυτών έχωσι παρ’ αυτοίς τοιαύτας συνεισφοράς.

+ Ο Λευκάδος Γρηγόριος

Οι παραπάνω επιστολές περιέχονται στο βιβλίο «Ιστορία της Εκκλησίας της Λευκάδος» του πρωτοπρεσβύτερου Γεράσιμου Ζαμπέλη, τομ. Β’, σελ. 220, Λευκάδα 2003.

Υ.Γ. Το έψαξα λίγο, αλλά δεν βρήκα ποιος ήταν Δήμαρχος Ταφίων το 1867. Αυτό μάλλον χρειάζεται μια πολύωρη επίσκεψη στα Αρχεία της Λευκάδας…