Η ΛΣΤ’ (36η) Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων είναι Περιφερειακή Υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού, σε επίπεδο Διεύθυνσης, έχει έδρα το Μεσολόγγι και αρμοδιότητα που εκτείνεται στους Νομούς Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδος.

Το σημαντικό έργο που έφερε εις πέρας η ΛΣΤ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων το έτος 2011, παρουσιάστηκε χθες βράδυ στο κατάμεστο Τρικούπειο Πολιτιστικό Κέντρο της Ι.Π. Μεσολογγίου. Η εκδήλωση διοργανώθηκε από την Αρχαιολογική – Ιστορική Εταιρεία Δυτικής Στερεάς Ελλάδας με τη χορηγία του Δήμου Ι.Π. Μεσολογγίου και της Ιεράς Μητρόπολης Αιτωλίας και Ακαρνανίας και η ανταπόκριση του κοινού ήταν ιδιαίτερα ενθουσιώδης. Στην παρουσίαση παρευρέθηκαν εκπρόσωποι της δημοτικής αρχής Μεσολογγίου, ο Δήμαρχος Ναυπάκτου κ. Ι. Μπουλές, ο Μητροπολίτης Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Κοσμάς, ο τέως Γενικός Γραμματέας του ΥΠΠΟΤ κ. Λάζαρος Κολώνας, η τέως Προϊσταμένη της ΛΣΤ’ ΕΠΚΑ κα Μαρία Σταυροπούλου – Γάτση, και ο Παναγιώτης Κοντός, καθηγητής Γλωσσολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Η Προϊσταμένη της Εφορείας κα Ολυμπία Βικάτου άνοιξε τη συζήτηση εστιάζοντας στις πολιτιστικές και εκπαιδευτικές δράσεις της Υπηρεσίας, καθώς το περασμένο έτος πολλά μνημεία και μουσεία άνοιξαν για τους πολίτες, ενώ πλήθος μαθητών συμμετείχε στα 6 εκπαιδευτικά προγράμματα που εκπονήθηκαν. Η κα Βικάτου αναφέρθηκε στις συστηματικές έρευνες που γίνονται στο Μεγανήσι Ν. Λευκάδας σε συνεργασία με το Παν/μιο Κρήτης και στο αρχαίο θέατρο της Καλυδώνας σε συνεργασία με το Αρχαιολογικό Ινστιτούτο της Δανίας. Επίσης παρουσιάσθηκε εν συντομία η μουσειολογική πρόταση για το Νέο Αρχαιολογικό Μουσείο του Θέρμου.

Η αρχαιολόγος Φωτεινή Σαράντη, Προϊσταμένη Τμήματος Αρχαιολογικών Χώρων της ΛΣΤ’ ΕΠΚΑ, παρουσίασε τις ανασκαφικές εργασίες στο τμήμα της Ιονίας Οδού Αντιρρίου – Χάλκειας. Στην περιοχή της αρχαίας Μακύνειας ερευνάται τμήμα ατείχιστου οικισμού που πιθανότατα ανήκε στην αρχαία πόλη. Ο οικισμός κατοικήθηκε από την πρώιμη κλασική έως και την μέση ελληνιστική περίοδο, ενώ στον ίδιο χώρο είχε προηγηθεί προϊστορική εγκατάσταση της ΜΕ – ΥΕ περιόδου. Επίσης αναφέρθηκε στο τμήμα Χάλκειας – Γαβρολίμνης, όπου έχουν ερευνηθεί δύο μεγάλα συγκροτήματα οικισμού της ΜΕ – ΥΕ περιόδου. Έκανε ακόμη λόγο για τις ανασκαφές στο Ασκληπιείο Ναυπάκτου και για την ανασκαφή μεγάλου ρωμαϊκού συγκροτήματος με ψηφιδωτά στην Παλαιοπαναγιά Ναυπάκτου. Στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ εργασίες εκτελούνται και στο Ηρώο της αρχαίας Καλυδώνας. Τέλος η κα Σαράντη μίλησε και για τις έρευνες που πραγματοποιήθηκαν στη σκηνή του θεάτρου της Μακύνειας με την υποστήριξη του Διαζώματος.

Η παρουσίαση των ανασκαφών στην Ιόνια και Παραϊόνια οδό ολοκληρώθηκε στη συνέχεια από την κα Βικάτου. Στη θέση «Ρηγαίικα», εντοπίστηκε νεκροταφείο που ανήκε στην αρχαία Αλίκυρνα. Ήδη το 2010 είχαν ερευνηθεί 245 τάφοι, στους οποίους προστέθηκαν ακόμα 60 το 2011. Πήλινα αγγεία, αρκετά ζωόμορφα και ανθρωπόμορφα ειδώλια, ειδώλια σατύρων, και χάλκινα αντικείμενα, ασημένοι «χαρώνειοι οβολοί», περόνες, περιδέραια, και άλλα μικροαντικείμενα, απαρτίζουν το πλούσιο κτερισματικό υλικό.

Αίσθηση προκάλεσε η ανασκαφή που διεξήχθη στην περιοχή του Αγ. Θωμά, παραπλεύρως του υδατορέματος του Αγ. Συμεών. Εκεί εντοπίστηκε αποθέτης ιερού απ’ όπου ανασύρθηκαν 15.000 θραύσματα ειδωλίων και όστρακα αγγείων. Τη μεγαλύτερη ομάδα ευρημάτων αποτελούν τα ειδώλια, από τα οποία ελάχιστα μόνο σώζονται ακέραια και κυριαρχούν οι γυναικείες μορφές. Πολλές μορφές συνδέονται ερμηνευτικά με τελετουργίες, ενώ αρκετά είναι και τα ειδώλια ζώων (χοίρων, βοοειδών, κριών, αλόγων), και πτηνών, κυρίως περιστεριών. Στο υλικό αυτό ανιχνεύονται στοιχεία από τη λατρεία της Αφροδίτης και του Διονύσου, ενώ για πρώτη φορά στην περιοχή, και αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό, αναγνωρίζονται στοιχεία από τον κύκλο της Δήμητρας και της Κόρης.

Κάτω από την αρχαία Πλευρώνα, στη θέση «Τρεις Εκκλησιές», αποκαλύφθηκαν δύο μεγάλα τμήματα του τείχους, άγνωστα μέχρι τώρα, που πιθανότατα σχετίζονται με το λιμάνι της αρχαίας πόλης. Η ανασκαφή στο γνωστό νεκροταφείο των Πρωτογεωμετρικών χρόνων στη θέση Κεφαλόβρυσο Σταμνάς, που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο εκτέλεσης του έργου της Παραϊόνιας, έφερε στο φως αρκετές ταφές σε πίθους. Στο τμήμα Κουβαράς – Μενίδι ερευνήθηκαν δύο νέες θέσεις, με την εποπτεία της αρχαιολόγου Κωνσταντούλας Χαβέλα. Στην πρώτη, δυτικά της Αμφιλοχίας, αποκαλύφθηκε μεγάλη οικιστική εγκατάσταση του 4ου αι. π.Χ. Η ποικιλία της κεραμικής, αλλά και των άλλων ευρημάτων μαρτυρούν τη χρήση και τη λειτουργία των περισσοτέρων χώρων (αποθηκευτικοί, τροφοπαρασκευαστικοί, χώροι ενδιαίτησης κ.ά.). Στη δεύτερη θέση, νότια της πόλης του Μενιδίου, στη θέση «Παλιοκούλια» ερευνήθηκε μικρό ιερό ορθογώνιας κάτοψης, των πρώιμων ελληνιστικών χρόνων. Η ίδια αρχαιολόγος επέβλεψε και τις εργασίες ανάδειξης απαλλοτριωμένων ακινήτων στην αρχαία Λευκάδα, με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ.

Στη συνέχεια το λόγο πήρε ο αρχαιολόγος Ιωάννης Μόσχος ο οποίος παρουσίασε το έργο ανάδειξης των προϊστορικών τύμβων στο Νυδρί Λευκάδας που πραγματοποιείται επίσης στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ. Ακόμη αναφέρθηκε αναλυτικά σε σωστική ανασκαφική έρευνα που πραγματοποίησε στην περιοχή του Αγ. Παντελεήμονα Αστακού. Εκεί αποκαλύφθηκε τμήμα ρωμαϊκών λουτρών και συγκεκριμένα ο χώρος των θερμών λουτρών (caldarium), όπου σώζονταν ψηφιδωτά δάπεδα και υπόκαυστα.

Στο βήμα στη συνέχεια ανέβηκε η αρχαιολόγος Λίνα Μακραδήμα η οποία παρουσίασε το έργο ανάδειξης του αρχαιολογικού χώρου Θέρμου, που εκτελείται μέσω ΕΣΠΑ. Επιπλέον αναφέρθηκε σε σωστικές ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν στην περιοχή της Στράτου και στο αρχαίο Αγρίνιο. Στην Στράτο ερευνήθηκαν τάφοι και ένα κτίριο, ενώ στο Αγρίνιο, τμήμα του αρχαίου τείχους.

Η αρχαιολόγος Βίβιαν Στάικου παρουσίασε την έρευνα εκτενούς νεκροταφείου που ερευνήθηκε στο αρχαίο Ανακτόριο, στα πλαίσια εκτέλεσης του έργου «Οδική Σύνδεση Άκτιου – Αμβρακίας». Εκτός από την πληθώρα τάφων αποκαλύφθηκε και ένας οικογενειακός ταφικός περίβολος. Επιπλέον η ίδια αρχαιολόγος παρουσίασε τις σωστικές ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν στο Ν. Λευκάδας. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η ανασκαφή τμήματος του βόρειου νεκροταφείου της αρχαίας πόλης της Λευκάδας, όπου βρέθηκαν στη θέση τους 10 επιτύμβιες βάσεις.

Η κα Βικάτου παρουσίασε στη συνέχεια ένα σημαντικό ταφικό κτίσμα που ήρθε στο φως μετά τις πυρκαγιές του καλοκαιριού στην περιοχή της Καλυδώνας, των κλασικών-ελληνιστικών χρόνων με εντυπωσιακά ευρήματα. Ξεχωρίζει μεταλλική ασπιδίσκη με παράσταση Τρίτωνα και Νηρηίδας.

Ειδική αναφορά έκανε τέλος και στην ανακάλυψη και έρευνα δεκάδων προϊστορικών τύμβων στο νότιο τμήμα του Μεγανησίου.

Η κ. Βικάτου κλείνοντας δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει όλο το προσωπικό, μόνιμο και έκτακτο, που συμμετείχε στο δύσκολο έργο της Εφορείας.

(Πηγή: www.kolivas.de)