«Μέγα νησί» ή «Μεγανήσι»;
Άρθρο του Αποστόλη Γατή
Ανατρέχοντας κανείς στη συνοπτική ιστορία του Μεγανησίου από τα αρχαία μέχρι τα νεώτερα χρόνια, θα συναντήσει ονομασίες που είναι φυσικά γνωστές σε όλους τους Μεγανησιώτες (και μη), όπως Τάφος, Ταφιούσα κλπ. αλλά και Μεγανήσι (1684 μ.Χ.)[1].
Η ονομασία του Μεγανησίου ως σύνθετο πλέον τοπωνύμιο (μέγα/μεγάλο + νήσος/νησί)[2] παραπέμπει εύκολα στην υπόθεση ότι θα μπορούσε, όντας το μεγαλύτερο του νησιωτικού συμπλέγματος των Εχινάδων, να οφείλει το όνομά του στο συγκρίσιμο μέγεθός του.
«Μεγανήσι» ή «Μεγάλο νησί»;
Αναζητώντας διάφορες πηγές στο διαδίκτυο «έπεσα» πάνω σε ένα βιβλίο του Γ. Βερύκιου [3]από το οποίο και παραθέτω το παρακάτω απόσπασμα. Θα μπορούσε, βέβαια, να πει κανείς ότι μπορεί να πρόκειται για τυπογραφικό λάθος (απουσιάζει και ένα κόμμα), αλλά αν «τρέξει» κανείς ολόκληρο το βιβλίο θα παρατηρήσει ότι υπάρχουν σε κάποια σημεία του σίγουρα μεταγενέστερες παρατηρήσεις – διορθώσεις [4]. Το σημείο, όμως, που αφορά το Μεγανήσι δεν φέρει καμία. Σε αυτό το σημείο οφείλω να προσθέσω ότι δεν είμαι ειδικός επί του θέματος και κάθε διόρθωση, παρατήρηση, έστω για την ιστορία, είναι καλοδεχούμενες.
[1] Μετά την επικράτηση των Ενετών το 1684 με τον αρχιστράτηγο Μοροζίνι η κατάσταση φαίνεται ν’ αλλάζει. Σε διαταγή του ίδιου την 7η Οκτωβρίου 1684 αναφέρεται: «Οι προεστώτες των χωρίων της νήσου Λευκάδος Φτερνού και Πόρου κατήγγειλαν ημίν, ότι μολονότι νησίς τις καλουμένη Μεγανήσι τοις ανήκοι, παρενοχλούνται εκάστοτε υπό διαφόρων Κεφαλλήνων και Ιθακησίων, αξιούντων αυτογνωμόνως να σπείρουν τας εν ταύτη γαίας…» (Π. Κονιδάρης).
[2] Οι Λευκάδιοι αποκαλούσαν το Μεγανήσι και ως «νησί».
[3] «Απομνημονεύματα περί της πρώην Ιονίου Πολιτείας, κυρίως δε περί του εν ταύτη επικρατήσαντος ριζοσπαστικού φρονήματος». Κεφαλληνία, Τύποις «Προόδου» (1870:32) [εδώ].
[4] Οι διορθώσεις είναι με στυλό. Αρκεί να σκεφθεί κανείς ότι το στυλό εφευρέθηκε ύστερα από περίπου 70 χρόνια!