Η μέχρι στιγμής αρχαιολογική έρευνα στο Μεγανήσι έφερε στο φως πολύτιμα ευρήματα τόσο της Παλαιολιθικής και Μεσολιθικής εποχής, όσο και της Μυκηναϊκής και κάποια της Ρωμαϊκής. Όμως πίσω από τα άψυχα και μέχρι πρότινος αφανή αντικείμενα, υπάρχουν πάντα οι άνθρωποι που τα αναδεικνύουν, τους δίνουν ιστορική φωνή και ψυχή.

Η ψυχή της έρευνας στο Μεγανήσι και συντονίστρια της διεπιστημονικής ομάδας υπήρξε η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κρήτης Νένα Γαλανίδου. Μια δυναμική γυναίκα με πείσμα και αφοσίωση στο έργο της, με βαθιά γνώση του αντικειμένου της επιστήμης της, πανέξυπνη και πάντα χαμογελαστή. Νομίζουμε ότι αξίζει να δούμε το curriculum vitae (βιογραφικό) της.

Σύντομο Βιογραφικό Νένας Γαλανίδου

Η Νένα Γαλανίδου γεννήθηκε στον Πειραιά το 1966. Σπούδασε ιστορία και αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Κρήτης (1988). Έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στις εφαρμογές της πληροφορικής στην αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο του Southampton (1990) και εργάστηκε στο Τμήμα Ηλεκτρονικής Τεκμηρίωσης του Μουσείου Μπενάκη. Εκπόνησε τη διδακτορική της διατριβή στο Τμήμα Αρχαιολογίας του Πανεπιστήμιο του Cambridge (1996). Δίδαξε Παλαιολιθική και Μεσολιθική Αρχαιολογία και Ποσοτικές Μεθόδους στην Αρχαιολογία στο ίδιο πανεπιστήμιο και διετέλεσε μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο κολέγιο Clare Hall (1996-1999). Το 2000 εκλέχτηκε επίκουρη καθηγήτρια και το 2009 αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα αφορούν την Αρχαιολογία της Εποχής του Λίθου (οικιστική οργάνωση, τεχνολογία, κοινωνική συγκρότηση και ταυτότητα), την Εθνοαρχαιολογία, την Αρχαιολογική Ιστορία και Μέθοδο, και τη Δημόσια Αρχαιολογία.

Έχει πραγματοποιήσει έρευνες πεδίου στην Ελλάδα και την Κροατία και συμμετείχε σε διεθνή προγράμματα μελέτης της Παλαιολιθικής και Μεσολιθικής Αρχαιολογίας της ΝΑ Ευρώπης. Έχει δημοσιεύσει μελέτες στα περιοδικά Antiquity, European Journal of Archaeology, Journal of Anthropological Archaeology, Proceedings of the Prehistoric Society, Annual of the British School at Athens, Préhistoire Européenne, Journal of Field Archaeology και World Archaeology. Είναι μέλος της συντακτικής ομάδας του περιοδικού Archaeological and Anthropological Sciences και μέλος της Ένωσης Ευρωπαίων Αρχαιολόγων. Τρέχοντα ερευνητικά προγράμματα:

• Η πρώιμη ανθρώπινη κατοίκηση στη λεκάνη της Λίμνης της Καστοριάς
• Νεολιθικός Κατσαμπάς (μελέτη για την τελική δημοσίευση των ανασκαφών του Στυλ. Αλεξίου)
• Η τροφοσυλλογή των σαλιγκαριών στην Κρήτη
• Η Εποχή του Λίθου στα εικονογραφημένα παιδικά βιβλία
• Η Παλαιολιθική και Μεσολιθική κατοίκηση στη λεκάνη του Κοκυτού Θεσπρωτίας

Αυτοτελείς Δημοσιεύσεις

• 1997, ‘Home is Where the Hearth is’ The Spatial Organisation of the Upper Palaeolithic Rockshelter Occupations at Klithi and Kastritsa in Northwest Greece. Οξφόρδη, British Archaeological Reports.
• 2003, The Greek Mesolithic Problems and Perspectives, επιμέλεια και εισαγωγή σε συνεργασία με την C. Perlès, Λονδίνο, Βritish School at Athens Studies 10. [Βιβλιοκρισίες: Conneller, C. 2004, Antiquity 78: 916-922. Runnells, C. 2004 Cambridge Archaeological Journal 14(2): 293-296. Bogucki, P. 2005, Journal of Field Archaeology 30: 103-105.]
• 2007, Telling Children about the Past: an Interdisciplinary Perspective, επιμέλεια από κοινού με την L.H. Dommasnes, Ann Arbor: International Monographs in Prehistory. [Βιβλιοκρισίες: Mello, R. 2009, Visitor Studies 12(1): 82-85. Carver, E. 2009, Antiquity 83: 861-863.]

 Άρθρα

• 1993, Quantitative Methods for Spatial Analysis at Rockshelters: the Case of Klithi, στο Computing the Past: Computer Applications and Quantitative Methods in Archaeology CAA92, Andersen, J., Madsen, T. και Scollar, I. (επιμ.), Aarhus: Aarhus University Press, 357-66.
• 1996, ‘So Far Away, So Close’: Historical and Theoretical Perspectives on Palaeolithic and Mesolithic Research in Greece, Αριάδνη 8, 7-29.
• 1997, Bailey, G. N., Cadbury, T., Galanidou, N. και Kotjabopoulou, E., Rockshelters and Open-air sites: Survey Strategies and Regional Site Distributions, στο Klithi: Archaeology of a Late Glacial Landscape in Epirus, NW Greece, τ. 2, Bailey, G.N. (επιμ.), Cambridge: MacDonald Institute for Archaeological Research, 521-536.
• 1998, Uses of Ethnography in Modelling Palaeolithic Settlement: the Past, the Present, the Future, Préhistoire Européenne 13, 195-204.
• 1999, Regional settlement and intra-site spatial patterns in Upper Palaeolithic Epirus, στο Proceedings of the 1st International Conference on the Palaeolithic of Greece and Adjacent Areas, Bailey G.N., Adam, E., Panagopoulou, E., Perlès, C., και Zachos, K. (επιμ.), Λονδίνο: Μονογραφία της Βρετανικής Αρχαιολογικής Σχολής στην Αθήνα αρ. 3, 148-158.
• 2000, Patterns in caves: foragers, horticulturists and the use of space, Journal of Anthropological Archaeology, 19: 243-75.
• 2000, Galanidou, N., Tzedakis, P.C., Lawson, I.T. και Frogley, M.R., 2000, A revised chronological and paleoenvironmental framework for the Kastritsa rockshelter, northwest Greece, Antiquity, 74: 349-55.
• 2000, Biographies of lithic artefacts from the Upper Palaeolithic Kastritsa, Annual of the British School of Archaeology at Athens, 95: 1-19.
• 2000, Miracle, P., Galanidou, N. και Foyenbaher, S., Pioneers in the Hills: Early Mesolithic Foragers at Šebrn abri (Istria, Croatia), European Journal of Archaeology, 3(3): 293-329.
• 2001, Το περιβάλλον της Κρήτης κατά τη Νεολιθική Εποχή, στο Η Πολιτισμική Αξία των Φυτών και των Ζώων στην Κρήτη από τη Νεολιθική Εποχή μέχρι σήμερα, Πρόγραμμα ARCHI-MED Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης, Ηράκλειο, σελ. 9-15.
• 2001, Galanidou, N. και Tzedakis, P., New AMS dates from Upper Palaeolithic Kastritsa, Proceedings of the Prehistoric Society, 67: 271-78.
• 2002, The chipped stone industry from Ftelia: an introduction, στο The Neolithic Settlement at Ftelia, Myconos, Ad. Sampson (επιμ.), Ρόδος: Πανεπιστήμιο του Αιγαίου, σελ. 317-32.
• 2003, Reassessing the Greek Mesolithic: the pertinence of the Markovits collections, στο The Greek Mesolithic: Problems and Perspectives, Ν. Galanidou και C. Perlès (επιμ.), Λονδίνο: Μονογραφία της Βρετανικής Αρχαιολογικής Σχολής στην Αθήνα αρ. 10, σελ. 99-112.
• 2004, Early Hominids in the Balkans, στο Balkan Biodiversity. Pattern and Process in the European Hotspot, Η.Ι. Griffiths, B. Kristufek και J.M. Reed (επιμ.), Λονδίνο: Kluwer Academic Press, σελ. 147-165.
• 2005, Η γεωγραφία του ανθρώπινου είδους, στο Η Φύση της Γεωγραφίας, Η. Ευθυμιόπουλος και Μ. Μοδινός (επιμ.), Αθήνα: ΔΙΠΕ, σελ. 205-214.
• 2005, The Many faces of Hunter Gatherer research, (βιβλιοκριτικό άρθρο για τα Ethnoarchaeology and Hunter Gatherers: Pictures at an Exhibition, Κ. J. Fewster, M. Zvelebil (eds), Material Culture and Sacred Landscape: The anthropology of

• 2006, Analytical and ethical issues concerning organic residues on Paleolithic chipped stone tools from NW Greece, Journal of Field Archaeology 31 (4): 351-362.
• 2007, L.H. Dommasnes και N. Galanidou, Children and narratives of the Past, στο Telling Children about the Past: an Interdisciplinary Perspective, Ν.Galanidou και L. H. Dommasnes (επιμ.), Ann Arbor: International Monographs in Prehistory, σελ 1-14.
• 2007, In a child’s eyes: Human origins and the Paleolithic in children’s book illustrations, στο Telling Children about the Past: an Interdisciplinary Perspective, Ν.Galanidou και L. H. Dommasnes (επιμ.), Ann Arbor: International Monographs in Prehistory, σελ. 145-172.
• 2008, Galanidou N. και K. Mandeli, Neolithic Katsambas re-visited: the evidence from the House, στο Escaping the Labyrinth: the Cretan Neolithic in Context, V. Isaakidou και P. Tomkins (επιμ.), Sheffield Studies in Aegean Archaeology: Oxbow Books, σελ. 172-183.
• 2008, The Palaeolithic for children. Text and identity, στο Children, identities and the past, Bergen, Norway, L.H. Dommasnes & Anne Agotnes (επιμ.), Cambridge, Cambridge Scholars Press, σελ. 181-205.
• 2009, Προϊστορικά παλίμψηστα και ενεργός δράση. Αρχαιολογικές αναγνώσεις εκεί που ο χρόνος τέμνει τον χώρο, στο Ubi dubium ibi libertas. Τιμητικός Τόμος για τον Καθηγητή Νικόλα Φαράκλα, Χ. Λούκος, Ν. Ξιφαράς και Κ. Πατεράκη (επιμ.), Ρέθυμνο: Εκδόσεις Φιλοσοφικής Σχολής Πανεπιστημίου Κρήτης, σελ. 35-49.
• 2009, G. Bailey & N. Galanidou, Caves, palimpsests and dwelling spaces: examples from the Upper Palaeolithic of south-east Europe, World Archaeology 41(2): 215-241.
• 2009, Τροφηλάτες ή γεωργοί; Αιγαιακή προϊστορική έρευνα και η αρχή του μίτου της Κρητικής προϊστορίας, στο Κ. Κόπακα (επιμ.) Η Αιγαιακή Προϊστορία στο κατώφλι του 21ου αιώνα, Πρακτικά του συμποσίου Δεκ. 2003, Πανεπιστήμιο Κρήτης.
• υπό δημοσίευση, Σχετικά με τη συμβολή του δεύτερου φύλου στην ιστορία της εξέλιξης του ανθρώπου, στο Ο. Γκράτζιου και Χ. Λούκος (επιμ.) Ψηφίδες, Τόμος αφιερωμένος στη μνήμη της Στέλλας Παπαδάκη, Hράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.
• υπό δημοσίευση, The human use of caves in Greece during the Mesolithic, στο F. Mavridis & J. Jensen (επιμ.) Stable Places and Changing Perceptions: Cave Archaeology in Greece and Adjacent Areas, Athens: Monograph of the Danish Institute at Athens.

(Πηγή: Πανεπιστήμιο Κρήτης)