Ηθογραφίες Λευκαδίτικες
Το βιβλίο «Ηθογραφίες Λευκαδίτικες» της Ανδρομάχης Φίλιππα-Χαριτωνίδου, μας χάρισε ο γνωστός φιλόλογος και συγγραφέας Δημήτρης Τσερές. Πρόκειται για μια συλλογή διηγημάτων που εξέδωσε η Εταιρεία Λευκαδικών Μελετών και στην οποία σώζονται τοπία, μορφές, ήθη και χρώματα της Λευκάδας, των αρχών του 19ου αιώνα. Ελπίζουμε ότι θα μας δοθεί εν καιρώ η ευκαιρία να αναδημοσιεύσουμε κάποια (αν όχι όλα) από τα διηγήματα. Ας δούμε όμως πώς περιγράφει το έργο ο ίδιος ο Δ.Τσερές, που έκανε και την επιμέλεια:
Στις «Hθογραφίες Λευκαδίτικες», που έγραψε και δημοσίευσε από το 1927 ως το 1936 η Aνδρομάχη Φίλιππα-Xαριτωνίδου αναπαριστά σε μια δεύτερη ζωή, λογοτεχνική αυτή τη φορά, τις εμπειρίες και τη γνώση του κόσμου των χρόνων της παιδικής και νεανικής της ελευθερίας στην πόλη της Λευκάδας του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα, με φιγούρες των παρακμιακών στοιχείων της αρχοντικής τάξης, τις παρεκτροπές στη συμπεριφορά των λαϊκών στρωμάτων και τους ανθρώπους του ενεργητικού και του παθητικού κοινωνικού περιθωρίου της επαρχιακής αστικής καθημερινότητας. Ψυχογραφεί ανθρώπους και ομάδες, κρίνει, ειρωνεύεται κάποτε, υμνεί σπάνια, ελέγχοντας τη νοσταλγία της δεν ωραιοποιεί, αλλά προκειμένου να παρουσιάσει νατουραλιστικά την κοινωνία, τους ανθρώπους και τις συμπεριφορές τους σε μια εποχή κοινωνικών ανακατατάξεων, αναδεικνύει ιδιαιτερότητες του γενέθλιου τόπου και χρησιμοποιεί ιδιωματικές λέξεις και φράσεις της ντοπιολαλιάς.
Κι ένα σύντομο βιογραφικό της συγγραφέος:
H Aνδρομάχη Φίλιππα-Xαριτωνίδου (1891-1969) γεννήθηκε στην πόλη της Λευκάδας, όπου φοίτησε στη δημοτική και τη μέση εκπαίδευση. Σπούδασε στο τριετές Διδασκαλείο του Aρσακείου Aθηνών και πήρε δίπλωμα πρωτοβάθμιας δασκάλας με άριστα το 1913. Παντρεύτηκε το 1920 τον καθηγητή της στο Aρσάκειο Xαρίτωνα X. Xαριτωνίδη (1875-1954), μετέπειτα καθηγητή κλασικής φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (1926-1940) και ακαδημαϊκό (1946). Δημοσίευσε εκτός από τις «Hθογραφίες Λευκαδίτικες» δύο νουβέλες στο βιβλίο της «H Mαννούλα. Γράμματα για τα παιδιά» (1929) και άφησε ανέκδοτο το «Kοντά στο τέλμα» , μυθιστόρημα για παιδιά, όπου κυριαρχεί ο λόγος του διδακτισμού και της δημιουργικής φιλανθρωπίας σε αντιστοιχία με τις κοινωνικές της πεποιθήσεις και προσπάθειες.