Ο μυθικός Τάφιος βασιλιάς Μέγης

Ο Μέγης αναφέρεται στον Ευριπίδη ως ο βασιλιάς των Ταφίων που συμμετείχε στον Τρωϊκό πόλεμο. Γράφει ο μεγάλος μας τραγικός ποιητής:

«Τα πολεμόχαρα λευκά κουπιά 

των Ταφίων ο βασιλιάς ο Μέγης

κυβερνούσε, του Φυλέα το παιδί,

που τα νησιά, τις Εχινάδες, άφησε,

εκεί που δεν κοτάν οι ναύτες να ζυγώσουν»

(Ευριπίδης, Ιφιγένεια η εν Αυλίδι, εκδ. ΚΑΚΤΟΣ, ΑΘΗΝΑ 1992, μτφρ. Κ. Γεωργουσόπουλος)

Η βασική πηγή του Ευριπίδη είναι προφανώς ο Όμηρος, μιας και ο Σαλαμίνιος ποιητής παραμένει συχνά προσκολλημένος στην ομηρική παράδοση. Τί γράφει όμως ο Όμηρος για τον πρόγονό μας;

«Οἳ δ’ ἐκ Δουλιχίοιο Ἐχινάων θ’ ἱεράων νήσων, αἳ ναίουσι πέρην ἁλὸς Ἤλιδος ἄντα, τῶν αὖθ’ ἡγεμόνευε Μέγης ἀτάλαντος Ἄρηϊ Φυλεΐδης, ὃν τίκτε Διῒ φίλος ἱππότα Φυλεύς, ὅς ποτε Δουλίχιον δ’ ἀπενάσσατο πατρὶ χολωθείς· τῷ δ’ ἅμα τεσσαράκοντα μέλαιναι νῆες ἕποντο.»

(Ομήρου Ιλιάς Ραψωδία Β΄, 625)

«Ὣς εἰπὼν ὄτρυνε μένος καὶ θυμὸν ἑκάστου. ἔνθ’ Ἕκτωρ μὲν ἕλε Σχεδίον Περιμήδεος υἱὸν ἀρχὸν Φωκήων, Αἴας δ’ ἕλε Λαοδάμαντα ἡγεμόνα πρυλέων Ἀντήνορος ἀγλαὸν υἱόν· Πουλυδάμας δ’ Ὦτον Κυλλήνιον ἐξενάριξε Φυλεΐδεω ἕταρον, μεγαθύμων ἀρχὸν Ἐπειῶν. τῷ δὲ Μέγης ἐπόρουσεν ἰδών· ὃ δ’ ὕπαιθα λιάσθη 520 Πουλυδάμας· καὶ τοῦ μὲν ἀπήμβροτεν· οὐ γὰρ Ἀπόλλων εἴα Πάνθου υἱὸν ἐνὶ προμάχοισι δαμῆναι· αὐτὰρ ὅ γε Κροίσμου στῆθος μέσον οὔτασε δουρί. δούπησεν δὲ πεσών· ὃ δ’ ἀπ’ ὤμων τεύχε’ ἐσύλα».

(Ομήρου Ιλιάς Ραψωδία Ό, 510)

Από αυτά τα χωρία προφανώς προέρχονται οι πηγές του Ευριπίδη. Ο Μέγης λοιπόν ήταν αρχοντόπουλο από τις τότε Εχινάδες, δηλαδή το Μεγανήσι, τα γύρω νησιά και τις σημερινές Εχινάδες. Πατέρας του ήταν ο Φυλέας και παππούς του ο Αυγείας, βασιλιάς των Επειών της Ηλείας. Μητέρα του ήταν η Κτισμένη, κόρη του Λαέρτη και αδερφή του Οδυσσέα. Ο Οδυσσέας δηλαδή ήταν θείος του!

  

Ο Μέγης, που παρομοιάζεται στην εμφάνιση με τον θεό Άρη, συμμετείχε στην εκστρατεία της Τροίας με 40 μαύρα πλοία, λέει ο Όμηρος. Απίστευτος πολεμικός στόλος για την εποχή, αν σκεφτεί κανείς ότι ο Οδυσσέας και ο Αίαντας συμμετείχαν μόνο με δώδεκα ο καθένας!

  Στο δεύτερο χωρίο περιγράφεται μια πολεμική σκηνή από την Τροία. Σύμφωνα με αυτή, σε μια μάχη που συμμετέχει κι ο Έκτωρας, ο Τρώας Πολυδάμας σκοτώνει τον Ώτο από την Κυλλήνη, φίλο του Μέγη. Ο «δικός μας» βλέποντας τον φίλο του νεκρό εξοργίζεται και ορμάει στον Πολυδάμαντα, τον οποίο όμως σώζει η παρέμβαση του Απόλλωνα. Στη θέση του ο Μέγης σκοτώνει τον Κροίσμο, καρφώνοντας του το δόρυ στο στήθος.    

  Σε άλλη σκηνή της Ιλιάδας ο Μέγης σκοτώνει τον Πήδαιο με οικτρό τρόπο (το ακόντιο πέρασε από το ινίο μέχρι το στόμα του):

«Πήδαιον δ’ άρ’ έπεφνε Μέγης ‘Αντήνορος υιόν 
ός ρα νόθος μέν έην, πύκα δ’ έτρεφε δία Θεανώ 
ίσα φίλοισι τέκεσσι χαριζομένη πόσεϊ ώ. 
τόν μέν Φυλεΐδης δουρί κλυτός εγγύθεν ελθών 
βεβλήκει κεφαλής κατά ινίον οξέϊ δουρί: 
αντικρύ δ’ αν’ οδόντας υπό γλώσσαν τάμε χαλκός»

(ΙΛΙΑΔΑ Ε’ 5.12) 

Γίνεται φανερό ότι ο Τάφιος βασιλιάς ήταν πολύ γενναίος, για να μην πούμε πολεμοχαρής. Και επειδή όποιος στην αρχαιότητα υπήρξε ηρωϊκός η αστρονομία του εξασφάλισε την υστεροφημία, να σημειώσουμε κλείνοντας ότι υπάρχει και αστεροειδής με το όνομά του. Ανήκει στην ομάδα των «Τρωϊκών αστεροειδών-L4» του πλανήτη Δία, στο λεγόμενο «Ελληνικό στρατόπεδο»!

 

 (Πηγές: – Ευριπίδης, Ιφιγένεια η εν Αυλίδι, εκδ. ΚΑΚΤΟΣ, ΑΘΗΝΑ 1992

-ΟΜΗΡΟΥ ΙΛΙΑΔΑ, -Wikipedia)