Οι Έλληνες δε φημιζόμαστε για τη βιβλιοφιλία μας, παρότι η βιβλιοπαραγωγή στη χώρα μας παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Συνήθως ρέπουμε προς τα λεγόμενα best-sellers, τα πιο ευπώλητα δηλαδή βιβλία ή αυτά που είναι στη μόδα κατά περίπτωση. Να μην ξεχνάμε όμως ότι υπάρχουν και εκείνα τα εξαιρετικά βιβλία που χαρακτηρίζονται κλασικά και τα οποία δε θα έπρεπε να λείπουν από καμιά βιβλιοθήκη.

  Θα παρουσιάσουμε εδώ τα 20 βιβλία της παγκόσμιας λογοτεχνίας που θα έπρεπε όλοι οι άνθρωποι να έχουν διαβάσει. Τα στοιχεία ελήφθησαν από το New York Times Book, από τη σχετική λίστα της Wikipedia, από το BestBooks.org, καθώς και από μια πληθώρα διαδικτυακών βιβλιοφιλικών ιστολογίων που έχουν πραγματοποιήσει ανάλογες ψηφοφορίες.

  Η επιλογή της τελικής εικοσάδας έγινε με κριτήρια αναγνωσιμότητας, λογοτεχνικής επιρροής, αποδοχής από κοινό και κριτικούς, πλήθους μεταφράσεων και ευρύτερης καλλιτεχνικής αξίας. Εν ολίγοις είναι τα βιβλία που έχουν κάνει τις μεγαλύτερες τομές ή έχουν επηρεάσει περισσότερο από οποιαδήποτε άλλα την παγκόσμια λογοτεχνία. Φυσικά μια τέτοια επιλογή κινδυνεύει πάντα να χαρακτηριστεί υποκειμενική και σίγουρα όλοι θα έβγαζαν κάποια από τον κατάλογο για να προσθέσουν κάποια άλλα. Όμως πρόκειται αναμφισβήτητα για αριστουργήματα της λογοτεχνίας και απαράμιλλα επιτεύγματα της ανθρώπινης διανόησης. «Μην αφήσετε έναν τέτοιο θησαυρό να σας γλιστρήσει μέσα από τα χέρια» συνιστά ο Τούρκος νομπελίστας συγγραφέας Ορχάν Παμούκ μιλώντας γι’ αυτά (και πολλά ακόμα), και δε μπορούμε παρά να συμφωνήσουμε.

 

–Δον Κιχώτης– Μιγκουέλ Θερβάντες

 

–Έγκλημα και τιμωρία– Φιοντόρ Ντοστογιέβσκι

 

–Πόλεμος και Ειρήνη– Λέων Τολστόι

 

–Οδυσσέας– Τζέιμς Τζόϋς

 

–Οι άθλιοι– Βίκτωρ Ουγκώ

 

–Μόμπυ Ντικ– Χέρμαν Μέλβιλ

 

–Η Δίκη– Φραντς Κάφκα

 

–Στο φάρο– Βιρτζίνια Γουλφ

 

–Μαντάμ Μποβαρύ– Γκυστάβ Φλωμπέρ

 

–Το κόκκινο και το μαύρο– Σταντάλ

 

–Ο γέρος και η θάλασσα– Έρνεστ Χέμινγουει

 

–Ο φύλακας στη σίκαλη– Τζ.Ντ.Σάλιντζερ

 

–Η ιστορία δύο πόλεων– Κάρολος Ντίκενς

 

–Τα σταφύλια της οργής– Τζων Στάινμπεκ

 

–Ο άρχοντας των μυγών– Γουίλιαμ Γκόλντινγκ

 

–Η φάρμα των ζώων– Τζωρτζ Όργουελ

 

–Το μαγικό βουνό– Τόμας Μαν

 

–Ο έρωτας στα χρόνια της χολέρας– Γκαμπριελ Γκαρσία Μάρκες

 

–Ουδέν νεώτερο από το δυτικό μέτωπο– Έριχ Μαρία Ρεμάρκ

 

–Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο– Μαρσέλ Προυστ

 

  Από τη λίστα ασφαλώς λείπουν τα κλασικά αρχαία κείμενα (Όμηρος, Βιργίλιος, Σοφοκλής, Ευριπίδης, Αισχύλος κ.ά.) που θεωρούνται εκ των ων ουκ άνευ και που εξάλλου διδάσκονται στα περισσότερα σχολεία και πανεπιστήμια του κόσμου. Λείπουν και τα έργα σημαντικών δραματουργών, όπως του Σαίξπηρ, του Ρακίνα,του Λόπε ντε Βέγκα, του Τσέχοβ, του Ίψεν. Κι άλλα ακόμα όπως τα «Άννα Καρένινα», «Αδερφοί Καραμαζόφ», «Ο λύκος της στέπας», το «1984», «Ο μεγάλος Γκάτσμπι», «Ο τροπικός του Καρκίνου», «Ο ξένος», «Θεία Κωμωδία», «Φάουστ»… Ο κατάλογος είναι ατελείωτος, όμως μια λίστα είναι δυστυχώς και εξ’ ορισμού αφαιρετική και πεπερασμένη.

  Είναι αλήθεια ότι τη μεγαλύτερη συντριβή ένας βιβλιόφιλος την αισθάνεται όταν συνειδητοποιεί για πρώτη φορά ότι δε θα κατορθώσει ποτέ να διαβάσει όλα όσα θα ήθελε. Ποτέ όμως δεν πρέπει ο αναγνώστης να απογοητεύεται και να χάνει την υπομονή του. Τα βιβλία είναι πάντα εκεί. Στην πραγματικότητα έχουν ζήσει ή θα ζήσουν περισσότερο από μας. Μας περιμένουν λοιπόν με ανεξάντλητη υπομονή να συναντηθούμε. Και εναπόκειται πλέον σε μας να μην χάσουμε το πολύτιμο, το ανεκτίμητο αυτό ραντεβού.